Zrównoważona gospodarka lasami tropikalnymi
W lasach tropikalnych znajduje się bardzo wiele przydatnych roślin, które nie są dobrze znane naukowcom. Gatunki palm mogą służyć uczonym do badania regionalnej różnorodności biologicznej oraz wpływu zbiorów na bioróżnorodność i ekosystemy. Finansowany ze środków UE projekt "Palm harvest impacts in tropical forests" (PALMS) powstał w celu zbadania wpływu wycinania tych drzew i owoców z lasów w północno-zachodnich w obszarach Ameryki Południowej. Obszar ten obejmuje częściowo Boliwię, Kolumbię, Ekwador i Peru. Naukowcy z Europy i Ameryki Południowej zbadali użyteczne gatunki palm, aby odkryć, w jaki sposób ich zbiór i handel nimi przyczyniają się do utraty materiału genetycznego z dzikich populacji. Naukowcy wykorzystali także zaawansowane metody z zakresu biologii molekularnej, aby określić różnorodność palm. Wywiady z lokalną społecznością ujawniły, że setki gatunków palm były stosowane do tysięcy różnych celów. Informacje te, wraz z danymi dotyczącymi gospodarki, zarządzania i polityki, poddano wszechstronnym analizom statystycznym. Wynikami badań podzielono się z lokalnymi komitetami doradczymi ze wszystkich czterech uczestniczących krajów południowoamerykańskich, które przedstawiły swoje sugestie dotyczące usprawnienia prac. Wyniki zobrazowały poziom ekstrakcji produktów palmowych przez mieszkańców na badanym obszarze oraz pozwoliły oszacować wpływ na ekosystem lasów tropikalnych. Ponadto ustalono, że ramy prawne dotyczące zbiorów i komercjalizacji produktów drzew palmowych są złożone i nie w pełni rozumiane. Sukces projektu PALMS pomaga chronić drzewa palmowe i bioróżnorodność lasów tropikalnych w północno-zachodnich obszarach Ameryki Południowej. W tym celu zaproponowano alternatywy dla niezrównoważonych praktyk zarządzania oraz poprawiono lokalne przepisy regulujące eksploatację i handel palmami. Wyniki prac wykorzystano także w krajowych politykach w sprawie ekstrakcji, zbierania, handlu i wprowadzania na rynek wyrobów palmowych. Dzięki projektowi PALMS powstała nowa metoda oceny różnorodności i odporności ekosystemów, a także odpowiednie kryteria i wskaźniki. Ułatwią one zrównoważone zarządzanie lasami tropikalnymi zarówno w Ameryce Południowej, jak i w innych częściach świata.
Słowa kluczowe
Zrównoważone zarządzanie, lasy tropikalne, palmy, bioróżnorodność, skutki zbiorów
