Jak ekspansja rynkowa wpływa na obywatelstwo społeczne
Na politykę społeczną coraz bardziej wpływają zasady zatrudnienia i stosunki panujące w przemyśle, co jest związane z tym, że rynki wdzierają się stale w różne obszary władzy. Podczas gdy w unijnej strategii urynkowienia zaznaczają się postępy, w rozwoju europejskiego obywatelstwa społecznego odnotowuje się wyraźne opóźnienie. Integracja europejska potrzebuje obu tych procesów, ale ekspansja rynkowa często pomija negatywne skutki działań w zakresie zarządzania gospodarczego, takie jak będące wynikiem niepewnej sytuacji gospodarczej kryzysy zaufania do gospodarki. Wskazuje to na potrzebę istnienia instytucji nierynkowych, których zadaniem jest dbanie o kwestie zewnętrzne, niezwiązane z transakcjami na rynku. GUSTO jest projektem finansowanym ze środków unijnych, w ramach którego przebadano proces podziału zysków i obciążeń związanych z niepewnością gospodarczą. Wyniki tego procesu wyrażają się poprzez różne formy umów o pracę oraz programy działań w zakresie zatrudnienia i polityki społecznej. Zespół badaczy przeanalizował kilka kwestii związanych z zarządzaniem niepewnością, takich jak: imigracja, emerytury, zarządzanie niepewnością sektorowe i lokalne (w tym w zakresie negocjacji zbiorowych), rola UE i jej instytucji w rozwiązywaniu ważnych problemów, a także śledzenie doświadczeń jednostek w zakresie rynków pracy i polityki społecznej. Projekt GUSTO miał na celu ustalenie pełnego wachlarza praktyk i polityk regulujących i zapewniających ochronę przed niepewnością gospodarczą, aby oceniać osiągnięcia i słabe strony różnych rodzajów polityk. Uczestnicy projektu zbadali, jak najnowsze przemiany, w tym kryzys w 2008 r., wpłynęły na standardową analizę różnych modeli społecznych wśród społeczeństw europejskich. Starali się również lepiej zrozumieć, jak względne wyniki tych modeli są oceniane w zestawieniu z różnymi wskaźnikami sukcesu. Badania w kluczowych obszarach tematycznych projektu zapewniły ogromny korpus wyników empirycznych, a także podstawę do formułowania różnorodnych rozwiązań politycznych dotyczących zrównoważenia projektu urynkowienia. W związku z pozornym stałym konfliktem pomiędzy europejską agendą obywatelską i ekspansją rynkową brak równowagi w europejskiej polityce skutkuje oporem pracujących obywateli. Wyniki projektu GUSTO sprawią, że w polityce publicznej będzie można lepiej reagować na wyzwania społeczne powodowane przez niepewność gospodarczą na tle stałych fal rozwoju globalnego urynkowienia. Jest to bardzo ważne w stabilizujących działaniach zmierzających do zapewnienia ogólnoeuropejskiej solidarności, zwłaszcza w obecnej niepewnej sytuacji gospodarczej, prowadzącej do pogarszania sytuacji wrażliwych społeczeństw i szerzenia się nastrojów rozczarowania. Chociaż zalecenia projektu nie przyniosą raczej szybkich efektów ze względu na zasięg obecnie dominujących polityk, dostarczone informacje są z pewnością pierwszym krokiem we właściwym kierunku.
