Naturalna kontrola nad wirusem HIV
Odkrycie osób zakażonych wirusem HIV, które pozostają zdrowe bez stosowania leków i stanowią około pięć procent ogółu przypadków, skłoniło naukowców do zbadania czynników genetycznych odpowiadających za ten fenomen. W ramach wspólnego, finansowanego przez UE europejsko-afrykańskiego przedsięwzięcia "Badania genetyczne i immunologiczne nad wirusem HIV oraz osobami zakażonymi z Europy i Afryki, u których przez długi czas nie dochodzi do rozwoju choroby" (Gisheal) rozpoznano nowe sekwencje genetyczne u tej wyjątkowej grupy osób, które przeżyły. Badacze biorący udział w projekcie Gisheal przeprowadzili badania asocjacyjne całego genomu (GWAS) na niemal 150 osobach, które wyróżnia długi czas bez progresji choroby. Celem było porównanie genów osób zdolnych do spontanicznego kontrolowania replikacji wirusa HIV bez stosowania terapii przeciwretrowirusowej z grupą kontrolną 600 zakażonych pacjentów, u których nie stwierdzono określonego wzorca rozwoju choroby. Zespół analizował polimorfizmy jednego nukleotydu – różnice w DNA na poziomie jednego elementu budulcowego (nukleotydu). Genom grupy kontrolnej oraz kohorty LTNP odróżniało czterdzieści siedem polimorfizmów jednego nukleotydu. Odchylenia alleliczne znajdują się w głównym układzie zgodności tkankowej genomu, powiązanym zarówno z układem odporności wrodzonej (naturalnej), jak i nabytej. Potwierdzając wyniki poprzednich badań, naukowcy projektu Gisheal stwierdzili, że locus klasy I głównego układu zgodności tkankowej ma decydujące znaczenie dla opóźniania rozwoju choroby związanej z zakażeniem wirusem HIV. Co ciekawe, sekwencja genowa klasy I ma szczególne znaczenie w przypadku odpowiedzi na zakażenie ze strony limfocytów T w układzie odporności nabytej, która doprowadza do zniszczenia zakażonych komórek. W ramach projektu Gisheal odkryto również duże znaczenie odcinka DNA w genie głównego układu zgodności tkankowej klasy III. Ten locus koduje geny związane z reakcją układu odporności wrodzonej na zakażenia, która zdaje się być bezpośrednio powiązana z fenomenem LTNP. Gisheal to pierwszy wspólny projekt badawczy, w którym utworzono bazę danych, zawierającą istotne dane genetyczne dotyczące przypadków długiego czasu bez progresji choroby zarówno z Europy, jak i z Afryki. Informacje dotyczące genów, które mogłyby okazać się pomocne w naturalnym zwalczaniu wirusa HIV dają nową nadzieję na opracowanie skutecznych szczepionek.
