Wziąć ewolucję na ząb
Pojawienie się szczęk u kręgowców uważane jest za jedno z kluczowych wydarzeń w ewolucji zwierząt i podstawę całej bioróżnorodności kręgowców. Uczestnicy finansowanego ze środków UE projektu badali hipotezę, zgodnie z którą zębopodobne struktury pojawiły się u kręgowców wcześniej niż szczęki. Naukowcy badali także obecność zębów u ryb pancernych, czyli podobnych do ryb kręgowców, które posiadają na głowie i górnej części tułowia płyty kostne i które uważane są za najstarsze uzębione kręgowce. W projekcie "Pojawienie się szczęk: dane pochodzące od ryb pancernych na rzecz poznania ewolucyjnego rozwoju szczęk" (JAWS Emerge) wykorzystano najnowsze technologie mikroskopowe do zbadania zębopodobnych struktur w obszarze skrzeli pierwotnego bezszczękowego kręgowca Loganellia scotica. Wyniki badań wskazują, że struktury te były wewnętrznymi łuskami i różniły się od zębów występujących u szczękowców. Analiza związków między tymi wewnętrznymi łuskami a zębami sugeruje, że mamy tu do czynienia ze zjawiskiem konwergencji. Konwergencja to proces niezależnego powstawania podobnych cech u słabo spokrewnionych organizmów, wynikający z adaptacji do podobnego środowiska, tak jak to miało miejsce w przypadku zębów u szczękowców. Dzięki pracom konsorcjum JAWS Emerge dotyczącym mechanizmów rozwoju zębów i szczęk, naukowcy dysponują teraz pełniejszymi informacjami na temat ewolucji kręgowców. Projekt wniósł tym samym znaczący wkład w takie dziedziny, jak paleobiologia, biologia ewolucyjna i biologia rozwoju.
