Cząstki HLA w chorobach autoimmunologicznych
W przypadku AID nasz organizm rozpoznaje własne przeciwciała jako obce, a w następstwie wywołuje destrukcyjne reakcje zapalne w różnych narządach. Zwykle nasze limfocyty T regulatorowe przeciwdziałają limfocytom efektorowym T za sprawą zjawiska zwanego tolerancją antygenową, które zapobiega tak szkodliwym skutkom. Aby zachować lub wywołać tego typu tolerancję, wymagana jest prezentacja antygenu w wyspecjalizowanych receptorach zwanych głównym układem zgodności tkankowej (MHC) lub antygenem leukocytów ludzkich (HLA) klasy II. Dokładne mechanizmy odpowiadające za tolerancję antygenową są jednak mało znane. W ramach finansowanego przez UE projektu "Mechanisms that underlie loss of antigen tolerance in HLA-associated autoimmune diseases" (IMMUNE TOLERANCE) skupiono się na wyjaśnieniu tych mechanizmów, a także AID. Aby osiągnąć swoje cele, naukowcy wykorzystali model mysi ludzkiego autoimmunologicznego zapalenia trzustki (AIP) w celu zbadania roli limfocytów T o ograniczonym rodzaju HLA w wywołaniu choroby. Zaobserwowali, że z chwilą adoptywnego transferu limfocytów T pozbawionych receptorów HLA u zwierząt nie następował rozwój AIP, co dowodzi, że te limfocyty T nie są bezpośrednią przyczyną choroby. AIP wywoływały natomiast cytotoksyczne limfocyty T, z chwilą adoptywnego transferu. Ustalenia te wskazują na uszkodzenie regulacyjnych limfocytów T pozbawiony receptorów HLA, co dowodzi znaczenia HLA klasy II w predyspozycji do chorób autoimmunologicznych. Ponadto naukowcy zbadali rolę receptorów HLA w celiakii i ocenili skuteczność doustnej terapii enzymatycznej na podstawie przedklinicznego modelu mysiego. Podsumowując, badanie IMMUNE TOLERANCE dostarczyło cennych danych na temat mechanizmu interakcji między regulatorowymi a efektorowymi limfocytami T w zdrowym i chorym organizmie. Co istotne, prace obejmowały ważny komponent translacyjny dzięki testom potencjału leczniczego terapii enzymatycznej w celiakii.