Poznać przebieg choroby Parkinsona
Zazwyczaj ta choroba ma postać sporadyczną, jednak niektóre mutacje sprawiają, że jest ona dziedziczona zgodnie z genetyką mendlowską. Tę grupę rzadkich chorób dziedzicznych można dodatkowo podzielić na postaci autosomalne dominujące i recesywne, które cechują się specyficznymi zestawami mutacji. Podłoże molekularne choroby Parkinsona można wyjaśnić badając, w jaki sposób defekty genetyczne prowadzą do progresji tej choroby. Celem finansowanego ze środków UE projektu "European project on Mendelian forms of Parkinson's disease" (MEFOPA)(odnośnik otworzy się w nowym oknie) było zidentyfikowanie i walidacja odpowiednich powiązanych z chorobą szlaków molekularnych, celów leków oraz biomarkerów podatności i rozwoju choroby. Dziedziczona mendlowsko choroba Parkinsona stanowiła model do badania patogenicznych mechanizmów i szlaków molekularnych. Prace prowadzono w ramach trzech projektów cząstkowych. Pierwszy koncentrował się na mechanizmach patogenicznych związanych z mutacjami w genach dominujących, w których odkryto wzajemne zależności. Badane w drugim projekcie cząstkowym mutacje recesywne autosomalne przyczyniały się do nasilonego stresu komórkowego, zaburzeń działania mitochondriów i zwiększonej ilości wolnych rodników tlenowych. Te wyniki, uzyskane w liniach komórkowych i modelach zwierzęcych, potwierdzono następnie na próbkach od pacjentów i komórkach ex vivo w trzecim projekcie cząstkowym. Pacjenci z objawową i bezobjawową chorobą Parkinsona zostali podzieleni na rejestry europejskie, dzięki czemu uzyskano najliczniejszą kohortę pacjentów z mendlowską postacią tej choroby. Rejestr umożliwia przekrojowe, długoterminowe porównywanie różnych postaci mendlowskich z grupą kontrolną. Stworzono biobank płynów ustrojowych, komórek i tkanek od pacjentów, aby zidentyfikować biomarkery chorobowe. Zmiany transkrypcyjne i proteomiczne w komórkach uzyskanych ex vivo od pacjentów z mendlowską postacią choroby zostały szczegółowo przebadane. W projekcie MEFOPA uzyskano informacje o patogennych szlakach na poziomie transkryptomicznym, proteomicznym i biochemicznym. Zidentyfikowano swoiste biomarkery mendlowskiej postaci choroby Parkinsona. Uzyskana wiedza oraz utworzony największy na świecie rejestr nosicieli mutacji związanych z chorobą Parkinsona stanowią podstawę do dalszych, międzynarodowych badań. Obecnie genetyczna kohorta autosomalnej dominującej postaci choroby Parkinsona z mutacjami alfa-synukleiny znajduje zastosowanie w nowym projekcie w ramach siódmego programu ramowego (FP7) UE, MULTISYN — eksploracyjnym badaniu interwencyjnym z użyciem przeciwciał jako metody terapeutycznej.
