Współpraca europejska usprawnia działania na rzecz redukcji emisji
Dwutlenek węgla jest jednym z czynników odpowiedzialnych za globalne ocieplenie i zmiany klimatu. W tym kontekście technologie sekwestracji dwutlenku węgla (CCS), czyli jego wychwytu i składowania, mają kluczowe znaczenie dla zapobiegania uwalnianiu do atmosfery dużych ilości CO2 pochodzącego z paliw kopalnych. Dysponujemy dobrze rozwiniętymi technologiami służącymi do masowego wychwytywania i transportu dwutlenku węgla. Również składowanie lądowe i morskie poprzez wtłaczanie w odpowiednie formacje geologiczne jest rozwiązaniem stosowanym w praktyce. Poważnym wyzwaniem jest jednak integracja i zwiększenie skali tych procesów na potrzeby ich szeroko zakrojonego wdrażania na szczeblu europejskim od 2020 roku. Aby rozpocząć przygotowania do nadchodzących zmian, europejscy naukowcy zainicjowali finansowany z funduszy unijnych projekt CO2EUROPIPE (Towards a transport infrastructure for large-scale CCS in Europe). Badacze opracowali model biznesowy w oparciu o szereg realistycznych scenariuszy. W ramach inicjatywy CO2EUROPIPE zdefiniowano nie tylko niezbędną infrastrukturę transportową, lecz także instalacje wtłaczające na składowiskach. Badania objęły ocenę aspektów technicznych i organizacyjnych oraz trudności natury prawnej i ekologicznej związanych z utworzeniem ogólnoeuropejskiej infrastruktury transportu dwutlenku węgla na dużą skalę. Największym potencjałem w zakresie składowania podmorskiego cechuje się Morze Północne. Przeprowadzone w ramach projektu analizy wykazały potrzebę ułożenia tysięcy kilometrów nowych rurociągów. W obliczu tych wniosków konsorcjum podjęło też działania na rzecz upowszechnienia pozwoleń na składowanie lądowe, aby zapewnić równe szanse państwom członkowskim leżącym z dala od Morza Północnego. Naukowcy zalecili utworzenie specjalistycznego urzędu koordynującego budowę infrastruktury międzynarodowej, aby ograniczyć zarówno problemy techniczne, jak i prawne związane z transportem przez terytoria różnych państw. Ponadto zaproponowano wdrożenie odrębnego systemu opodatkowania oraz podziału przychodów i obciążeń w celu zapewnienia wsparcia finansowego dla infrastruktury. Zespół zbadał między innymi możliwości częściowego finansowania infrastruktury z dochodów pochodzących z intensywnego wydobycia ropy naftowej (tzw. metodami trzecimi, EOR) oraz sformułował rekomendacje dla szybkiego wdrożenia takiego systemu. Rozpoczęto analizę szeregu przypadków testowych oraz realizację licznych inicjatyw z myślą o budowie rurociągów, których rezultaty dostępne są na stronie internetowej projektu. Projekt CO2EUROPIPE poczynił istotne postępy w procesie definiowania kwestii technicznych, prawnych i organizacyjnych związanych z ogólnoeuropejską infrastrukturą sekwestracji dwutlenku węgla, która ma zostać uruchomiona w 2020 roku. Współpraca między państwami członkowskimi będzie miała w tym względzie kluczowe znaczenie na wszystkich poziomach. Jest to wielkie wyzwanie, lecz potencjalne korzyści są jeszcze większe.
Słowa kluczowe
Emisje, sekwestracja dwutlenku węgla, CO2EUROPIPE, infrastruktura transportowa, rurociągi
