Ocena bezpieczeństwa antybiotyków stosowanych u noworodków i małych dzieci
Komisja Pediatryczna (PDCO) Europejskiej Agencji Leków (EMA) ustaliła, że azytromycyna stosowana u noworodków należy do antybiotyków niechronionych patentem, które często podawane są starszym dzieciom. Najczęściej stosuje się azytromycynę do zwalczania takich patogenów jak Chlamydia, Mycoplasma, Bordetella i Ureaplasma. Dysplazja oskrzelowo-płucna (BPD), nazywana też przewlekłą chorobą płuc (CLD), jest wieloczynnikową chorobą występującą u wcześniaków. Zwykle wywołuje ją Ureaplasma. Nie opracowano jeszcze standardowego postępowania w BPD, lecz podawanie noworodkom azytromycyny może przynosić korzyści w leczeniu tej choroby. Podczas finansowanego przez UE projektu TINN2 (Treat infections in neonates 2 - Evaluation of an infective agent (azithromycin) for the treatment of infections in preterm and term neonates) oceniano skuteczność antybiotyku azytromycyny u wcześniaków i noworodków urodzonych w terminie. Ostatecznym celem było uzyskanie dopuszczenia go do obrotu ze wskazaniem do stosowania w pediatrii (PUMA) do leczenia zakażenia Ureaplasma u noworodków. Aby to umożliwić, konsorcjum zgromadziło 16 partnerów z 8 krajów europejskich, w tym trzy małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP). Wprawdzie PDCO przy EMA zatwierdziła plan badań nad stosowaniem leków u dzieci wraz z bezpiecznym i etycznym protokołem badania azytromycyny u noworodków, lecz planowanego badania klinicznego ostatecznie nie przeprowadzono. Partnerom udało się mimo to zgromadzić nową wiedzę na temat stosowania azytromycyny u wcześniaków. Uzyskano m.in. dowody na udział patogenów Ureaplasma w BPD, tak więc azytromycyna stosowana u wcześniaków mogłaby zmniejszyć zachorowalność na BPD. Naukowcy opracowali metodę modelowania farmakokinetyki i farmakodynamiki in silico, umożliwiającą określanie optymalnego dawkowania i postaci leku w docelowej grupie pacjentów. Model ten, stworzony na podstawie danych literaturowych i farmakokinetycznych, ma na celu identyfikację głównych parametrów bezpieczeństwa stosowania tego antybiotyku u noworodków. Przegląd danych o azytromycynie wskazuje, że lokalizuje się ona w makrofagach pęcherzyków płucnych. Uczestnicy projektu stworzyli metodę szacowania stężenia wewnątrzkomórkowego leku, aby móc mierzyć jego poziom w organizmie noworodka. Ta metoda, bazująca na HPLC-MS/MS, pozwoliła dokładnie szacować poziom leku podczas badań bezpieczeństwa. W projekcie TINN2 zajmowano się ponadto czynnikami, które opóźniają przeniesienie wyników prac badawczych na poziom przepisów prawnych, norm etycznych i praktyki klinicznej. Projekt otwiera drogę do przeprowadzenia innych badań klinicznych dotyczących leczenia noworodków i niemowląt nowymi antybiotykami w celu ich rejestracji do takich zastosowań.
Słowa kluczowe
Antybiotyk, azytromycyna, noworodek, Ureaplasma, dysplazja oskrzelowo-płucna
