Zapobieganie gorączce Zachodniego Nilu w Europie
Obecnie nie istnieje szczepionka dla ludzi przeciwko gorączce Zachodniego Nilu. Finansowany ze środków UE projekt WINGS ma na celu opracowanie narzędzi do profilaktyki i zwalczania tej groźnej, przenoszonej przez owady, nowej choroby. Celem naukowców uczestniczących w projekcie WINGS było określenie najsilniejszego antygenu (celu) i opracowanie strategii przeciwko szybko przystosowującym się, nowo powstałym szczepom wirusa gorączki Zachodniego Nilu. W ciągu trzech lat trwania projektu zespół naukowców przeanalizował szereg białek tworzących wirusową otoczkę europejskiego szczepu i sklonował najważniejsze geny potrzebne do opracowania szczepionki i analizy biomarkerów. Zespół przetestował na zwierzętach kombinacje białkowych szczepionek z adiuwantami i wybrał te o największym potencjale. W ramach innego podejścia do szczepienia przeciwko gorączce Zachodniego Nilu wykorzystano szczepionki oparte na DNA. Ta metoda bazuje na zdolności organizmu do rozprzestrzeniania szczepionki w jego wnętrzu w odpowiedzi na szczepienie. Naukowcy wykorzystali nanocząsteczki w celu usprawnienia dostarczania DNA i przedłużenia okresu półtrwania antygenu szczepionki w ludzkim ciele. Konsorcjum z powodzeniem opracowało szereg potencjalnych szczepionek, stanowiących białka rekombinowane, DNA lub ich połączenie. Najbardziej obiecujące, potencjalne szczepionki wykazały pełną i długotrwałą ochronę myszy i naczelnych innych niż ludzie. Szczepionka była dobrze tolerowana i chroniła przed różnymi szczepami gorączki Zachodniego Nilu obecnymi w Europie. Ponadto wykazywała wysoką immunogenność i silne właściwości ochronne. Jako że najbardziej obiecująca potencjalna szczepionka bazuje na białku rekombinowanym, ulegającym ekspresji w bakteriach, szczepionkę będzie można wytwarzać na masową skalę. Konsorcjum opracowało też szereg narzędzi do swoistego rozpoznawania zakażeń wirusem gorączki Zachodniego Nilu. Innowacyjna metoda pozwala na izolację i wykrywanie wirusów gorączki Zachodniego Nilu z próbek moczu. W znaczący sposób udoskonala to istniejące metody z racji wysokiej czułości w porównaniu z badaniami próbek krwi. Podsumowując, projekt WINGS pozwolił stworzyć innowacyjne technologie i narzędzia do swoistego wykrywania wirusa gorączki Zachodniego Nilu i skutecznego przeciwdziałania zagrożeniu, jakie ten wirus stanowi. Badania dostarczyły cennych danych na temat biologii wirusa gorączki Zachodniego Nilu i przygotowały Europę na jego potencjalne rozprzestrzenienie się.
Słowa kluczowe
Gorączka Zachodniego Nilu, nowe choroby, szczepionka, białka rekombinowane