Bioróżnorodność ameb glebowych
Dictyosteliida to ameby zamieszkujące glebę, budują one ciała o strukturze wielokomórkowej. Badane są od ponad 200 lat i zalicza się do nich szeroko stosowany model biologiczny, Dictyostelium discoideum. Poprzednie próby stworzenia filogenezy molekularnej Dictyosteliida ujawniły poważne błędy w tradycyjnej systematyce tej grupy oraz błędne teorie ewolucyjne na niej oparte. Finansowany ze środków UE projekt "Evolution of form and function on a unique eukaryotic organism (Dictyostelia)" ((DYCTITOL)) ma na celu scharakteryzowanie bioróżnorodności Dictyosteliida oraz ich molekularnej i morfologicznej ewolucji. W ramach projektu dokonano pełnej filogenezy Dictyosteliida oraz rozszerzono ją o 50 najnowszych izolatów z całego świata. Naukowcom udało się wesprzeć badania nad różnorodnością i systematyką Dictyosteliida tworząc nowe wzorce morfologiczne. Kolejnym wynikiem prac nad projektem było opracowanie nowych technik molekularnego próbnikowania środowiskowego do badań nad Dictyosteliida. Dzięki zastosowaniu polimerazowej reakcji łańcuchowej (PCR) – nowoczesnej techniki z dziedziny biologii molekularnej – udało się osiągnąć wysoką szczegółowość oraz czułość próbkowania. Przebadano szeroki wachlarz próbek, wstępne analizy wykazały nowe, głęboko sięgające gałęzie we wszystkich głównych gromadach Dictyosteliida, zaś niektóre próbki wykazały nowe, główne gromady. Potwierdziło to, że znaczna część różnorodności Dictyosteliida pozostaje jeszcze nieodkryta. Wyniki projektu sugerują też, że zarówno dostępność wody, jaki i bogactwo gatunków roślin może za pośrednictwem bakterii będących ich ofiarami sprzyjać pośrednio różnorodności Dictyosteliida. Podejście z wykorzystaniem reakcji PCR pozwoliło po raz pierwszy na analizę tych tez w szerokim ujęciu. W sumie, w ramach projektu dokonano dziesięciu publikacji i przedstawiono pięć prezentacji podczas spotkań naukowych w pięciu państwach. Program DYCTITOL jest pierwszym szeroko zakrojonym badaniem ameb eukariotycznych. Dzięki niemu udało się scharakteryzować bioróżnorodność oraz ewolucję molekularna i morfologiczną Dictyosteliida, co jest kluczowym czynnikiem dla przyszłych badań nad ich rolą w ekologii, w szczególności w ujęciu gleb.
