Testowanie efektywności wykorzystania azotu u krów
Efektywność wykorzystania azotu (nitrogen-use efficiency, NUE) to wskaźnik zdolności przetwarzania przez bydło spożywanego azotu w mleko i białko mięsne. Optymalizacja NUE u bydła poprawi produkcję rolną przy jednoczesnym ograniczeniu ilości nieprzyjaznych dla środowiska odpadów azotowych. W ramach finansowanego ze środków UE projektu NUEMARKER ("Nitrogen isotope fractionation as a marker for nitrogen-use efficiency in dairy cows") naukowcy pracowali nad stworzeniem prostego narzędzia diagnostycznego do pomiaru NUE u zwierząt przeżuwających, począwszy od bydła. Naukowcy przebadali krowy mięsne i mleczne w Irlandii i Nowej Zelandii odżywiające się różnymi rodzajami paszy o zróżnicowanej jakości. W projekcie wykorzystano stabilne izotopy azotu pozwalające śledzić wykorzystanie tego pierwiastka przez zwierzęta. Naukowcy potwierdzili skuteczność tej metody — w porównaniu z metodami konwencjonalnymi — w zakresie mierzenia efektywności żywienia. Jednak duże ilości rozkładanych w żwaczu białek obecne w odpadach zwierzęcych sprawiły, że niemożliwe było ustalenie związku między zawartością izotopu a efektywnością karmienia. Pomimo tego w projekcie NUEMARKER udało się ustalić silny związek między proporcją określonego izotopu azotu (15N) we krwi a skutecznością karmienia zarówno krów mlecznych, jak i mięsnych. Ponadto wysoki poziom NUE powiązano z dużą wartością rozrodczą, co jest powszechnie stosowaną metodą oceny wartości ekonomicznej zwierzęcia lub rasy hodowlanej. Zespół projektu NUEMARKER stworzył podstawę do opracowania nowego prostego testu diagnostycznego NUE, który nie polegałby na mierzeniu ilości przyjmowanej żywności. Rokuje to poprawę ogólnej produktywności rolniczej hodowli zwierząt przeżuwających.
Słowa kluczowe
Efektywność wykorzystania azotu, azot w pokarmie, bydło, mleko, białko mięsne, produkcja rolnicza, odpady azotowe, izotop azotu, krowa mleczna, efektywność żywienia, odpady zwierzęce, krowa mięsna