Molekularne podłoże hematopoezy
Czynniki transkrypcyjne są niezbędne dla prawidłowego różnicowania komórek krwiotwórczych podczas rozwoju osobniczego i homeostazy. Obniżenie poziomu czynnika transkrypcyjnego PU.1 prowadzi do rozwoju ostrej białaczki szpikowej. Istnieją dowody, że ekspresja PU.1 jest regulowana na poziomie chromatyny. Mało jednak wiadomo, co wpływa na przejście chromatyny ze stanu wyciszonego do czynnego transkrypcyjnie i pozostanie w tym stanie. Naukowcy z finansowanego ze środków UE projektu PU.1 ANTISENSE (Role of antisense RNAs on PU.1 regulation and hematopoiesis) postanowili zbadać rolę niekodujących, antysensownych transkryptów RNA w regulacji ekspresji genu PU.1. Ich prace koncentrują się na oddziaływaniach pomiędzy tymi niekodującymi RNA a znanymi czynnikami epigenetycznymi. Pierwszym etapem było oznaczenie ilościowe poziomu PU.1 i jego niekodujących transkryptów podczas różnicowania komórek krwi, jak również poziom metylacji promotora genu PU.1. Wykryto silną, odwrotną proporcjonalność poziomu mRNA PU.1 z transkrypcją antysensowną w różnych typach komórek krwi. Obniżenie poziomu niekodujących transkryptów antysensownych zmieniało strukturę chromatyny, powodowało ekspresję PU.1 i różnicowanie komórek mieloidalnych. Podobnych obserwacji dokonano przy zastosowaniu transkryptów antysensownych w modelu białaczki u zwierząt: komórki białaczki ulegały apoptozie a przeżycie myszy wydłużało się. Odkryto ponadto nowy mechanizm indukowania transkrypcji antysensownej i metylacji promotora z użyciem onkogennych białek fuzyjnych powstałych w wyniku translokacji chromosomów. Podsumowując, konsorcjum wykazało, że technologia antysensownych transkryptów może zostać wykorzystana w terapii do zmiany losu komórek białaczkowych. Wyniki zmieniają też dotychczasowe poglądy na temat promowania rozwoju białaczki przez produkty translokacji chromosomów.
