Tajemnica p63: supresor czy aktywator guza?
Potencjalna rola p63 w formowaniu guza stanowi obecnie ważny temat badawczy. Istnienie sześciu różnych izoform białka p63 komplikuje jego badanie. Izoforma deltaNp63alfa białka p63 jest wymagana do prawidłowej proliferacji komórek macierzystych w różnych tkankach nabłonkowych, włączając w to skórę i gruczoł krokowy. Wprawdzie poprzednie dane ujawniły, że deltaNp63alfa odgrywa istotną rolę w inicjacji guzów nabłonkowych, jednak rola p63 w rozwoju guza prostaty pozostaje niejasna. Finansowany przez UE projekt "Investigating the role of p63 in prostate stem cells and tumor development" (P63 PROSTUMOR) miał na celu lepsze wyjaśnienie funkcji p63. Uczestnicy projektu użyli interdyscyplinarnego podejścia, łączącego genetykę funkcjonalną, zwierzęce modele in vivo oraz wysokoprzepustowe, genomiczne badania przesiewowe. Uczestnicy projektu P63 PROSTUMOR zaczęli od określenia ekspresji izoform p63 w zdrowej tkance gruczołu krokowego i jej komórkach macierzystych. W komórkach macierzystych mysiej i ludzkiej prostaty przeważnie zachodziła ekspresja izoformy deltaNp63alfa białka p63. Następnie naukowcy sprawdzili skutki utraty p63 w przypadku zdrowej prostaty i podczas rozwoju jej guza. Badania objęły specyficzne względem izoformy wyciszenie w komórkach ludzkich i całkowitą utratę funkcji p63 u myszy typu dzikiego. Projekt wykazał, że izoforma deltaNp63alfa jest wymagana do utrzymania tych komórek macierzystych. Ostatecznie udało się zidentyfikować nowe geny docelowe białka p63 w tkance gruczołu krokowego. Połączenie technologii mikromacierzowej i metody ChIP-seq w badaniach ludzkich linii komórkowych umożliwiło identyfikację bezpośrednich celów białka p63 i regulowanych przez nie szlaków w prostacie. Uczestnicy projektu P63 PROSTUMOR odkryli kluczową rolę deltaNp63alfa w utrzymaniu zdolności do proliferacji komórek macierzystych gruczołu krokowego. Identyfikacja ważnych mechanizmów kierujących wzrostem komórek macierzystych prostaty umożliwi wyjaśnianie roli białka p63 w powstawaniu guza.
Słowa kluczowe
P63, guz, nowotwory, komórki macierzyste, prostata, rozwój guza
