Postępy w prognozowaniu osuwisk
Osuwiska wywołane nadmiernymi opadami deszczu — zwłaszcza na obszarach spadzistych wzgórz pokrytych ziemią — należą do najniebezpieczniejszych zjawisk naturalnych na świecie, często pochłaniając wiele śmiertelnych ofiar i powodując ogromne zniszczenia. Zjawisko to ma się nasilić z powodu globalnego ocieplenia, zagrażając większej niż dotychczas liczbie osób i społeczności. Celem finansowanego przez UE projektu HYLAND (Hydrometeorological controls and warning procedures for shallow landslides in an Alpine region) było wyjaśnienie warunków opadów i lepsze przygotowanie się do osuwisk. Aby osiągnąć ten cel, przeprowadzono badania z zakresu modelowania osuwisk wywołanych silnymi opadami deszczu w Alpach Środkowych, obejmując zarówno lokalizacje dotknięte tym zjawiskiem, jak i inne, w których ono nie występuje. Przede wszystkim przetestowano sposoby prowadzenia dalszych szacunkowych ocen opadów wyzwalających osuwiska przy użyciu radarów. Zbadano także zależności między początkowym poziomem nawilżenia ziemi a właściwościami opadów w kontekście osuwisk, a dodatkowo wyszczególniono procedury prognozowania płytkich osuwisk w regionach alpejskich. W wyniku badań zidentyfikowano dokładniejsze progi dla opadów krytycznych i pomyślnie oceniono wpływ niewiadomych w próbkach opadów na uzyskanie tych progów. Następnie podkreślono duży potencjał wykorzystania teledetekcji do zastosowań ostrzegawczych. Osiągnięcia projektu obejmują także połączone modelowanie hydrologiczno-geomorfologiczne pozwalające oszacować krytyczne obsunięcia się ziemi w dół ścieżki. Wyniki projektu dostarczają dodatkowych danych badawczych w tej dziedzinie, otwierając nowe możliwości w zakresie prognozowania osuwisk i ostrzegania. Wyniki udostępniono online wszystkim badaczom i stronom zainteresowanym badaniami osuwisk. Głębsze zrozumienie krytycznych progów opadów deszczu pomoże ostatecznie zmniejszyć ryzyko w czasie osuwisk oraz zagrożenie związane z niesionym materiałem, ocalić wiele istnień i ochronić infrastrukturę.
Słowa kluczowe
Osuwiska, opady deszczu, globalne ocieplenie, alpejski, hydrologiczny, niesienie materiału
