Już czas, aby budynki użyteczności publicznej w Europie stały się ekologiczne
W Europie budynki odpowiadają za ponad 40% całkowitego zużycia energii i 1/3 ogólnych emisji CO2. Prawie połowa europejskich budynków powstała przed 1960, a 90% – przed 1990 rokiem, co oznacza, że ich efektywność energetyczna nie spełnia współczesnych standardów. W ramach finansowanego ze środków unijnych projektu RESSEEPE(odnośnik otworzy się w nowym oknie) (Retrofitting solutions and services for the enhancement of energy efficiency in public edification) zaproponowano rozwiązania poprawiające efektywność energetyczną starszych budynków. „Staraliśmy się zwiększyć potencjał w zakresie modernizacji europejskich budynków użyteczności publicznej poprzez rozwinięcie, adaptację, prezentację i ocenę kilku innowacyjnych technologii modernizacyjnych” – mówi koordynator projektu Giulia Barbano. Zadanie uczestników projektu było szczególnie trudne, ponieważ musieli oni brać pod uwagę różne dziedziny, rozwiązania i interesariuszy. Zespół zbadał rozwiązania mogące znacząco poprawić efektywność energetyczną budynków użyteczności publicznej – od skuteczniejszej izolacji termicznej i zaawansowanych systemów sterowania po wydajne oświetlenie i technologię ogniw słonecznych. Równocześnie uwzględnił potrzeby użytkowników końcowych, aby zwiększyć prawdopodobieństwo dobrego przyjęcia działań modernizacyjnych. Zaawansowane technologie modernizacji energetycznej Dążąc do realizacji swoich celów, zespół RESSEEPE opracował kilka najnowocześniejszych aktywnych i pasywnych technologii modernizacyjnych. „Większość tych technologii została doprowadzona do stadium funkcjonalnego prototypu i zastosowana w dwóch budynkach demonstracyjnych: szpitalu Terassa pod Barceloną i budynku im. Johna Lainga na Uniwersytecie w Coventry w Wielkiej Brytanii” – wyjaśnia Barbano. „Pracowaliśmy również nad trzema innymi budynkami demonstracyjnymi w Hiszpanii, Szwecji i Wielkiej Brytanii – budynki te zostały zmodernizowane przy użyciu obecnie dostępnych technik”. Najnowocześniejsze technologie rozwijane w ramach projektu obejmują zaprawę ciepłochronną na bazie aerożelu, kapsułkowane próżniowe panele izolacyjne (VIP, Vacuum Insulation Panels), elektrochromowe okna zmieniające swoją przejrzystość i kolor pod wpływem energii słonecznej oraz wentylowaną elewację z paneli VIP, paneli słonecznych i superkondensatora. „Opracowaliśmy również nowy typ kolektora słonecznego płaskiego oraz technologię magazynowania energii do pasywnego chłodzenia z wykorzystaniem materiałów zmiennofazowych” – dodaje Barbano. Kluczowym elementem projektu była ocena efektywności obiektów demonstracyjnych przed i po modernizacji. W tym celu stworzono osobne panele monitorujące dla każdego obiektu, jak również symulacje oraz rozwiązania informatyczne niezbędne dla wsparcia procesu decyzyjnego. „Program demonstracyjny wykazał potencjalną redukcję zużycia energii i emisji gazów cieplarnianych nawet o 70%, czyli 2000 ton CO2 rocznie”. Ocena wyników ujawniła również znaczący pozytywny wpływ społeczny w szkołach i szpitalach biorących udział w projekcie, co zostało zweryfikowane przez zaangażowanie użytkowników do współpracy. Nowy zestaw narzędzi pomocny przy modernizacji budynków Efektem projektu są cenne dane i rekomendacje dotyczące modernizacji budynków użyteczności publicznej. „Głównym rezultatem projektu jest zestaw narzędzi modernizacyjnych, zawierający rozwiązania przeznaczone specjalnie dla tej branży” – mówi Barbano. Zestaw narzędzi zawiera 13 rozwiązań – większość gotowych do wprowadzenia na rynek – obejmujących oprogramowanie i technologie monitorowania, jak również konkretne schematy interwencji dla budynków pasywnych i aktywnych. Podmioty branżowe będą mogły również skorzystać z innych bardzo obiecujących rozwiązań, które wymagają jednak dalszych badań i prac rozwojowych. W zależności od doboru technologii rozwiązania wchodzące w skład zestawu narzędzi mogą umożliwić osiągnięcie amortyzacji inwestycji po 6 latach i obniżenie zapotrzebowania energetycznego budynku średnio o 56%. To może przełożyć się na oszczędności w wydatkach na energię do 26 EUR na metr kwadratowy w skali roku, czyli ponad 25 milionów EUR rocznie dla dużego budynku użyteczności publicznej. Ponadto warto zauważyć, że branża modernizacyjna jest w stanie stworzyć od 160 000 do 280 000 nowych miejsc pracy do 2020 roku.
