Wosk bez środków chemicznych sprawi, że sporty zimowe staną się bardziej ekologiczne
Wielu miłośników sportów zimowych wie, że szybkie szusowanie na nartach czy snowboardzie po stokach wymaga zastosowania odpowiedniego wosku, który dodatkowo chroni cenny sprzęt przed zużyciem. Niestety, wiele spośród powszechnie używanych wosków zawiera substancje chemiczne, które mogą być szkodliwe dla przyrody, środowiska naturalnego i ludzi. Związki perfluorowe(odnośnik otworzy się w nowym oknie) (PFC) stanowią często występujący składnik wielu powłok zabezpieczających przed przywieraniem i zapewniających poślizg, takich jak woski do nart i snowboardów. Związki te nie rozkładają się w środowisku naturalnym, co oznacza, że przez wiele lat mogą wywierać szkodliwe działanie na lokalną przyrodę. Uczestnicy finansowanego przez Unię Europejską projektu NZERO byli tego świadomi, dlatego podjęli prace nad stworzeniem naturalnego i biodegradowalnego wosku do nart. „Celem projektu NZERO jest zminimalizowanie negatywnego wpływu sportu na środowisko naturalne. Opracowujemy, produkujemy i sprzedajemy zaawansowane woski organiczne i żywice do smarowania, które pozwalają na poprawę osiągów sportowców i sprawiają, że samo uprawianie sportu staje się lepsze”, twierdzi Guillem Capellades, dyrektor generalny firmy Marteen Sports World(odnośnik otworzy się w nowym oknie), koordynator projektu NZERO. Najbardziej zaskakującym aspektem projektu było to, w jakim stopniu miłośnicy snowboardu i nart byli zaskoczeni faktem, że stosowane przez nich woski mogą być szkodliwe dla środowiska. „Większość narciarzy i snowboardzistów nie zdaje sobie sprawy z tego, że każdy przejazd pozostawia na stoku ślad oleju mineralnego, który przedostaje się następnie do wód gruntowych”. Opracowany przez zespół wosk jest już dostępny na rynku, a w 2017 roku został nagrodzony wyróżnieniem ISPO dla ekologicznego produktu – Eco Achievement Accessories ISPO Award(odnośnik otworzy się w nowym oknie) – podczas ceremonii w Monachium. Zespół otrzymał również nagrodę 2019 ECO AWARD przyznaną przez Niemiecki Związek Narciarski.
Wosk na dowolne warunki
Zespół projektu NZERO opracował woski przygotowane z myślą o wszystkich sportowcach. Oferta obejmuje woski dla miłośników narciarstwa alpejskiego i biegowego, a także snowboardu. Co więcej, przygotowane przez zespół produkty obejmują także woski oferujące najlepsze osiągi w określonych zakresach temperatur śniegu, które mogą się zmieniać w zależności od poziomu wilgotności, temperatury powietrza i innych czynników. Stosowanie wosków dostosowanych do określonej temperatury wymaga dobrania odpowiedniego produktu do warunków otoczenia. Różnice dotyczące poszczególnych rodzajów wosków do nart dotyczą przede wszystkim doboru proporcji składników, co pozwala na uzyskanie receptur charakteryzujących się zróżnicowaną twardością, dzięki czemu oferują różne osiągi w zależności od stanu i rodzaju pokrywy śnieżnej. Na przykład woski opracowane z myślą o niższych temperaturach oferują lepsze osiągi w ciepłym śniegu. „Zajmujemy się opracowywaniem wosków o profilu organicznym, całkowicie naturalnego pochodzenia – z roślin. Nasze produkty nie zawierają parafin ani węglowodorów, nie ma w nich również żadnego kwasu perfluorooktanowego. Oferujemy naszym klientom całkowicie biodegradowalne woski, których produkcja nie jest w żadnym stopniu uzależniona od surowców pozyskiwanych z ropy naftowej”, wyjaśnia Richard Croyle, dyrektor ds. innowacji w firmie Marteen Sports World. Kolejną istotną kwestią jest fakt, że produkowane przez zespół woski nie zawierają żadnych nanocząsteczek. „Jest to kolejna kwestia, do której przywiązujemy tak wielką uwagę. Nie wiemy bowiem nadal, jakie skutki może wywołać uwalnianie cząsteczek tej wielkości do środowiska i jaki będzie ich wpływ na nasze zdrowie”, dodaje Croyle.
Ścieżki innowacji
Dofinansowanie otrzymane przez zespół w ramach programu „Horyzont 2020” było kluczowe na etapie rozwoju projektu. „Dzięki niemu mieliśmy możliwość zrozumienia realiów rynku – jako przedsiębiorstwo technologiczne zajmujemy się opracowywaniem nowych rozwiązań technicznych, zatem do tej pory nie mieliśmy możliwości przyjrzeć się bliżej tej kwestii”, wyjaśnia Capellades. Pierwszy etap projektu umożliwił zespołowi ocenę rynku wosku oraz określenie jego wielkości, a także pozwolił uczestnikom projektu na znalezienie nowych kanałów, umożliwiających wprowadzenie nowego produktu na rynek. Zespół NZERO pracuje również nad przyjaznym dla środowiska smarem rowerowym. Jak podsumowuje Croyle: „Mamy obecnie plany na przyszłość dotyczące opracowywania smarów i wosków do innych zastosowań. W ramach projektu NZERO chcemy wykorzystać nasze możliwości w zakresie badań technicznych, aby umożliwić naszym klientom czerpanie radości ze sportu w całkowitej zgodzie z naturą!”
