Skip to main content
European Commission logo print header

An innovative dual action (antimicrobial & immunomodulator) product for the aquaculture feed additives market

Article Category

Article available in the following languages:

Czosnek na straży zdrowia ryb hodowlanych

Ekstrakt z roślin cebulowych może ograniczyć stosowanie antybiotyków w akwakulturze, przynosząc korzyści hodowcom, zwierzętom i środowisku.

Żywność i zasoby naturalne icon Żywność i zasoby naturalne

Przeciętny Europejczyk zjada rocznie 25 kg ryb, a 1,3 mln ton produkowanej w UE żywności pochodzenia morskiego to produkty akwakultury. Antybiotyki, stosowane w gospodarstwach rybackich do zwalczania chorób i wspierania przyrostu masy ryb, mogą przyczyniać się do wzrostu antybiotykooporności oraz zanieczyszczenia środowiska. Żeby sprostać temu wyzwaniu, zespół finansowanego przez UE projektu AQUAGARLIC postanowił znaleźć bardziej ekologiczne alternatywy dla rynku pasz dla ryb, wycenianego na miliard euro. „Naszym celem jest stworzenie produktu bazującego na zrównoważonych surowcach roślinnych, wykorzystując związki naturalnie występujące w czosnku i cebuli jako środki lecznicze dla potrzeb rolnictwa”, tłumaczy Enrique Guillamon, koordynator projektu. Około 50 % wartości unijnego rynku akwakultury generują ryby morskie hodowane w klatkach, takie jak łosoś. Niestety, stosowanie intensywnych metod chowu oraz tłoczenie ryb w ciasnych klatkach może prowadzić do szybkiego rozprzestrzeniania się chorób, co z kolei powoduje znaczne straty ekonomiczne i stanowi zagrożenie dla zdrowia ludzkiego.

Suplement diety dla ryb

AQUAGARLIC to nowy dodatek paszowy opracowany przez hiszpańską firmę Domca, zapobiegający chorobom wywoływanym przez drobnoustroje i zmniejszający ryzyko zakażenia pasożytami u ryb hodowlanych. Jest on oparty na związkach siarkoorganicznych, które są pozyskiwane z różnych gatunków roślin z rodzaju Allium (czyli czosnek), takich jak cebula zwyczajna czy czosnek pospolity. Hiszpania jest największym producentem tych dwóch roślin uprawnych w Europie. Zbiory uznane za nienadające się do spożycia przez ludzi są zazwyczaj sprzedawane jako pasza dla zwierząt, ale dzięki projektowi (i produktowi) AQUAGARLIC będą mogły być przekształcane w suplement diety o wysokiej wartości odżywczej.

A co ze smakiem?

W przeciwieństwie do antybiotyków związki siarkoorganiczne stają się aktywne dopiero po ich zmetabolizowaniu przez ryby, co oznacza, że są bezpieczniejsze dla środowiska. Poza tym ekstrakt nie wpływa na smak ryb. „Podczas badań na pstrągach nie znaleźliśmy pozostałości związków w tkankach ryb”, dodaje Guillamon. „Ugotowaliśmy pstrąga, przeprowadziliśmy także kilka wstępnych analiz sensorycznych z innymi produktami żywnościowymi pochodzącymi od zwierząt, takimi jak mleko i jaja, i nie stwierdziliśmy żadnych nieprawidłowości”. Firma Domca sprzedaje już dodatki paszowe na bazie czosnku przeznaczone dla zwierząt gospodarskich. „Jesteśmy ekspertami od tych związków – od 20 lat badamy właściwości chemiczne i biologiczne różnych gatunków czosnku”, mówi Guillamon, który pełni funkcję dyrektora technicznego firmy. Firma otrzymała wsparcie na realizację projektu z unijnego programu „Horyzont 2020”, które przeznaczyła na przeprowadzenie studium wykonalności. „Takie finansowanie jest niezbędne do tego, by móc rozwijać produkt”, dodaje Guillamon. „Bez tego wsparcia zajęłoby to nam 10 lat, ponieważ jesteśmy małą firmą i możemy przeznaczać ograniczone środki na prace badawczo-rozwojowe”.

Partnerzy badawczy

Guillamon wspomina również o wysokich kosztach związanych z pokonywaniem przeszkód regulacyjnych oraz trudnościach, jakie napotyka hiszpańska firma w przypadku, gdy jej partnerzy badawczy znajdują się w Europie Północnej. „Dwa lub trzy przedsiębiorstwa kontrolują 80–85 % rynku dodatków paszowych dla ryb, więc bez uzyskania takiego wsparcia finansowego nie mielibyśmy szans z nimi konkurować”, wyjaśnia. Firma Domca przeprowadziła już udane testy swojego produktu w Ameryce Łacińskiej, ale Guillamon uważa, że potrzebne są dalsze badania w celu przygotowania dodatku paszowego dla europejskich nabywców. „Warunki panujące w Chile znacznie różnią się od warunków panujących w Irlandii czy Norwegii, a łososia hodowanego w Europie atakują inne pasożyty i patogeny niż hodowanego w Chile”, dodaje. Firma Domca planuje ubiegać się o finansowanie fazy II, aby wprowadzić produkt AQUAGARLIC do obrotu na rynku unijnym.

Słowa kluczowe

AQUAGARLIC, łosoś, pstrąg, ryby, hodowla, rolnictwo, Allium, czosnek, cebula, dodatek, dieta

Znajdź inne artykuły w tej samej dziedzinie zastosowania