Nowe narzędzie programowe wspiera mapowanie zapotrzebowania na ciepło w miastach
Kiedy temperatura za oknem spada, w gospodarstwach domowych i biurach włącza się ogrzewanie. Latem odwrotnie – skręca się ogrzewanie budynków do zera. Możliwość stworzenia map dla tak zmieniającego się zapotrzebowania ma bardzo duże znaczenie dla specjalistów ds. planowania energetycznego w miastach. Jednak równie ważne jest mapowanie podaży. Ciepło, szczególnie to w postaci ciepłej wody, może być transportowane tylko na określone odległości. Dzięki równoległemu mapowaniu podaży i popytu planiści są w stanie zrównoważyć obie te wielkości. Takie podejście przekłada się na bardziej wydajne gospodarowanie zasobami i infrastrukturą sektora energetycznego. Proces mapowania wymaga znacznej ilości danych oraz narzędzi analitycznych. W niektórych regionach dane są niemal niedostępne, brakuje również jakichkolwiek narzędzi. W innych dysponujemy danymi, lecz nie istnieją żadne narzędzia do ich analizy. W obu tych przypadkach pomóc może finansowany ze środków UE projekt HotMaps. „Zajmujemy się dostarczaniem danych oraz, w razie konieczności, narzędzi analitycznych do mapowania potrzeb związanych z usługami ogrzewania i chłodzenia w miastach”, wyjaśnia koordynator projektu Lukas Kranzl. Twórcy projektu opracowali narzędzia o otwartym kodzie i zebrali zestaw danych domyślnych, a następnie przetestowali oba te zasoby w formie przyjaznego dla użytkownika pakietu oprogramowania.
Uproszczone planowanie i zarządzanie
Zestaw narzędzi programowych udostępniono bezpłatnie w internecie. Stanowi on bezpośrednią pomoc dla przedstawicieli władz publicznych w zakresie mapowania usług ogrzewania i chłodzenia oraz wspiera badania z tej dziedziny. Zestaw narzędzi umożliwia przedstawienie w formie graficznej wymiaru przestrzennego wszystkich usług związanych z podażą i popytem. I tak, oprogramowanie może pomóc użytkownikom w podjęciu decyzji o tym, w którym rejonie wprowadzenie sieci ciepłowniczej byłoby najskuteczniejsze. Oprócz funkcji mapowania oprogramowanie posiada również szereg modułów obliczeniowych. Uczestnicy projektu dokonali ich konwersji do postaci o otwartym kodzie, a następnie włączyli do większego pakietu oprogramowania, aby pomagały badaczom w ocenie różnych scenariuszy zapotrzebowania na energię. Moduły analityczne służą również do oceny różnych źródeł ciepła i pomagają w identyfikacji optymalnego wykorzystania potencjału podaży energii cieplnej na danym obszarze. Z uwagi na fakt, że wyniki projektu HotMaps można łatwo weryfikować i udostępniać, istotnie ułatwia on prowadzenie rozmów z zainteresowanymi stronami.
Wiele zastosowań i pozytywny odbiór
Jak mówi Kranzl: „Typowym przykładem wykorzystania naszego rozwiązania jest sytuacja, w której jakieś miasto chce opracować strategię dekarbonizacji sektora usług ogrzewania i chłodzenia. Dzięki rozwiązaniom HotMaps specjalista ds. planowania energetycznego może wykorzystać dane domyślne lub wzbogacić je własnymi, bardziej szczegółowymi danymi i na tej podstawie opracować opłacalne scenariusze dekarbonizacji”. Oprogramowanie do mapowania przedstawi miks usług podaży oraz popytu na ogrzewanie miejskie, w tym indywidualne rozwiązania ciepłownicze, różne opcje związane z odnawialnymi źródłami energii, a także źródła przemysłowego ciepła odpadowego. W ramach sześciu badań pilotażowych prowadzonych w różnych miejscach w Europie, z których każde posiadało inny profil energetyczny, zademonstrowano podobne przypadki użycia. Oprócz samego narzędzia programowego badacze opracowali również dokumentację, która pomaga użytkownikom w zastosowaniu zestawu narzędzi i jego poszczególnych modułów. Przygotowali też zestaw internetowych podręczników szkoleniowych. Kilka europejskich miast i agencji energetycznych wyraziło swoje zainteresowanie oprogramowaniem. Jego niewątpliwą zaletą jest to, że można je skonfigurować odpowiednio do potrzeb występujących w innych regionach świata. Dzięki narzędziom HotMaps proces planowania lokalnych i regionalnych potrzeb energetycznych może stać się o wiele bardziej wydajny, co z pewnością przełoży się na spadek cen za ogrzewanie, a jednocześnie wesprze proces dekarbonizacji.
Słowa kluczowe
HotMaps, energia, mapowanie, ogrzewanie, narzędzie programowe, chłodzenie, ogrzewanie miejskie, dekarbonizacja, zapotrzebowanie na energię