Finansowana ze środków Unii Europejskiej badaczka zdobywa tegoroczną Nagrodę Balzana za doskonałość naukową Przełomowe badania poświęcone dynamice pokrywy lodowej przyniosły duńskiej badaczce i stypendystce Europejskiej Rady ds. Badań Naukowych Dorthe Dahl-Jensen uznanie Fundacji Balzana. Zmiana klimatu i środowisko © Chris Christophersen, Shutterstock Prof. Dorthe Dahl-Jensen reprezentującą Uniwersytet w Kopenhadze została zdobywczynią jednej z czterech Nagród Balzana przyznanych w 2022 roku naukowcom, którzy wyróżnili się na arenie międzynarodowej w swojej dziedzinie badań. Otrzymana przez nią 12 września w Mediolanie nagroda została przyznana za badania w zakresie „glacjacji oraz dynamiki pokrywy lodowej”. Prof. Dahl-Jensen podzieli się nagrodą z klimatologiem Johannesem Oerlemansem z Uniwersytetu w Utrechcie (Niderlandy). Pozostałe trzy nagrody zostały przyznane za doskonałość naukową w kategoriach „Filozofia moralna”, „Etnomuzykologia” oraz „Biomateriały na potrzeby nanomedycyny i inżynierii tkankowej”. Badania laureatów i laureatek zostały docenione za fakt, że pomogły nam w „lepszym zrozumieniu naszego świata i naszych czasów poprzez promowanie rozwoju wiedzy bez granic, zgodnie z zasadami przewodnimi Fundacji Balzana”, jak czytamy w informacji prasowej opublikowanej w witrynie internetowej Fundacji. „Obszary tematyczne nagród oraz dziedziny, którymi zajmują się wyróżnieni badacze, odpowiadają na potrzebę zrozumienia istoty dzisiejszych wyzwań naukowych i intelektualnych”. Zwycięzcy odbiorą przyznane nagrody osobiście z rąk prezydenta Republiki Włoskiej Sergio Mattarellego podczas ceremonii, która odbędzie się w Rzymie w listopadzie 2022 roku. Każda nagroda Balzana o wartości około 775 000 euro jest wypłacana we frankach szwajcarskich. Przyznająca je Fundacja oczekuje, że połowa wartości każdej nagrody zostanie zainwestowana w nowatorskie badania prowadzone przez młodych naukowców pod kierunkiem laureatów. „Dzięki temu nagrody przyczyniają się do postępu naukowego w różnych dziedzinach badawczych”, wyjaśnioo w informacji prasowej. Przewidywanie zachowania pokrywy lodowej Nagroda Balzana przyznana prof. Dahl-Jensen jest wyrazem uznania dla jej wkładu w stan wiedzy na temat topnienia pokrywy lodowej, podnoszenia się poziomów mórz i oceanów, ocieplenia Arktyki i zmiany klimatu. Jej badania dotyczyły między innymi rekonstrukcji zapisów klimatycznych na podstawie rdzeni lodowych oraz danych zgromadzonych w ramach odwiertów, a także wykorzystania modeli przepływu lodu do datowania rdzeni. Inne obszary realizowanych przez badaczkę badań dotyczyły właściwości mechaniczne anizotropowego lodu, a także lodu w Układzie Słonecznym oraz historię i zmiany lądolodu Grenlandii. Prof. Dahl-Jensen prowadziła już wcześniej badania dofinansowane przez UE: w ramach projektu WATERUNDERTHEICE (Where is the water under the Greenland ice sheet?) badała ona rozmieszczenie wód roztopowych pod lądolodem Grenlandii i przewidywała jego reakcję na zmianę klimatu. Spośród czterech przyznawanych rokrocznie nagród, dwie dotyczą szeroko pojętej kategorii literatury, nauk moralnych oraz sztuki, z kolei dwie pozostałe koncentrują się na naukach fizycznych, przyrodniczych, matematyce i medycynie. Fundacja co roku zmienia obszary badań, stawiając na nowe lub powstające dziedziny badawcze i wspierając często zaniedbywane obszary nauki. Jak czytamy w informacji prasowej, od czasu ustanowienia nagrody w 1961 roku pozwoliło to na „objęcie wszystkich dziedzin wiedzy”. Dzięki temu Fundacja Balzana mogła zrealizować swój „statutowy cel, jakim jest promowanie kultury, nauk oraz najbardziej zasłużonych inicjatyw na rzecz wartości humanistycznych, pokoju i braterstwa wśród narodów całego świata, bez względu na narodowość, rasę czy religię”. Więcej informacji: projekt WATERUNDERTHEICE Słowa kluczowe WATERUNDERTHEICE, Grenlandia, pokrywa lodowa, Nagroda Balzana, Fundacja Balzana, Dorthe Dahl-Jensen, zmiana klimatu
