Wykazanie przełomowego znaczenia technologii blockchain dla sektora opieki zdrowotnej
Nie ulega wątpliwości, że sektor opieki zdrowotnej mógłby skorzystać na dalszej cyfryzacji swoich usług, jednak realizacja tego typu inicjatyw na dużą skalę okazała się problematyczna. Instytucjom takim jak szpitale i firmy farmaceutyczne brakuje niezbędnej wiedzy specjalistycznej, a ich wielkość sprawia, że obowiązujące w nich procedury są bardzo złożone. Z kolei małym i średnim firmom specjalistycznym co do zasady trudno jest wygrywać przetargi lub zostać akredytowanym dostawcą rozwiązań IT w tym sektorze, co w efekcie skutkuje tworzeniem innowacji na małą skalę i lokalne potrzeby. „Innowacje systemowe utknęły na etapie planowania. Prawda jest taka, że trudno jest zaakceptować zmiany i działania eksperymentalne, nie mówiąc już o pokonywaniu przeszkód technicznych związanych z opłacalnym i zrównoważonym procesem cyfryzacji i cyberbezpieczeństwem”, mówi Maria Eugenia (Xenia) Beltran, koordynatorka projektu PharmaLedger, który został dofinansowany ze środków Unii Europejskiej i inwestorów branżowych. Dzięki współpracy z partnerami z sektora MŚP projekt PharmaLedger zapewnił firmom farmaceutycznym, aptekom szpitalnym, szpitalom, pacjentom i innym zainteresowanym stronom możliwość zapoznania się z technologią blockchain, co zaowocowało stworzeniem ekosystemu cyfrowego zaufania (ang. digital trust ecosystem, DTE) w sektorze opieki zdrowotnej. DTE, który umożliwia osobom i podmiotom związanym z sektorem opieki zdrowotnej współpracę w zaufanym środowisku, został opracowany w oparciu o liczne testy obejmujące praktyczne zastosowania końcowe, wzdłuż całego łańcucha wartości badań klinicznych. „Nasza zwinna infrastruktura zapewnia eksperymentalne środowisko umożliwiające rozpoczęcie korzystania z technologii blockchain, mimo że jej potencjał dopiero się rozwija”, wyjaśnia Beltran, prowadząca badania na Politechnice w Madrycie, będącej gospodarzem projektu. Różne rodzaje oprogramowania opracowane w ramach projektu osiągnęły etap wstępnej kwalifikacji, zgodnie ze standardami GMP, co skróciło okres inwestycji potrzebny przed wdrożeniem procesów.
Od architektury do ekosystemu
W ramach projektu opracowano siedem sztandarowych przypadków użycia – istotnym elementem tych prac był udział potencjalnych użytkowników, m.in. pacjentów i badaczy klinicznych. Skupiono się na następujących przypadkach użycia: rekrutacja do badań klinicznych (anonimizowane dopasowywanie pacjentów do badań klinicznych); e-zgoda na badania kliniczne (weryfikowalne, umożliwiające kontrolę wersji i niemodyfikowalne zarządzanie formularzami świadomej zgody w czasie rzeczywistym); zaopatrzenie kliniczne (śledzenie dystrybucji leków); identyfikowalność wyrobów gotowych (widoczność zapasów produktów handlowych w celu ich uzupełnienia i wycofania); elektroniczny druk informacyjny – ePI (najnowsze zatwierdzone informacje o produkcie dla wszystkich producentów); wykrywanie sfałszowanych leków (wieloskładnikowe uwierzytelnianie opakowań i analiza danych); oraz wyroby medyczne IoT i medycyna spersonalizowana (przetwarzanie danych w czasie rzeczywistym dla pacjentów). „Łącznie wszystkie te przypadki użycia reprezentują wiele newralgicznych obszarów współczesnej opieki zdrowotnej”, zauważa Beltran. Każdy przypadek został oceniony zarówno pod kątem ogólnej wydajności technicznej, jak i zdolności do zaspokojenia potrzeb użytkowników końcowych. Testy odbywały się w symulowanych środowiskach operacyjnych. Wszystkie badane rozwiązania znajdowały się na etapie przedprodukcyjnym, przy czym najbardziej zaawansowany charakter miał druk ePI. Obecnie przedstawiciele branży, organy odpowiedzialne za opiekę zdrowotną, pracownicy ochrony zdrowia, pacjenci i inne zainteresowane strony mogą korzystać z aplikacji systemu, aby uzyskać dostęp do najnowszych informacji o produkcie bezpośrednio od producenta. Prace nad nadrzędnym DTE udało się doprowadzić do etapu przedoperacyjnego, z pięcioma węzłami (autoryzowanymi węzłami komunikacyjnymi do zadań sieciowych) zdolnymi do wymiany zaufanych informacji. Ponadto platforma może łączyć się z innymi platformami, w tym starszymi systemami i archiwami, za pośrednictwem opracowanych w projekcie jednostek udostępniania danych (ang. data sharing units, DSU) i adapterów danych, łącząc standardy branżowe, takie jak GS1 czy HL7. „W tym mocno regulowanym sektorze nasze rozwiązanie pozwala klinicystom w sposób zaufany śledzić, kto, kiedy i gdzie bierze udział w badaniach oraz co przyjmuje, a także jakie uzyskano wyniki. Poprawi to wydajność badań i precyzję leków, co ostatecznie przełoży się na korzyści dla pacjentów”, mówi Beltran.
Rozwój skalowalnych i zrównoważonych rozwiązań
Wyniki projektu PharmaLedger pomogą zmniejszyć obciążenie administracyjne, jakie obecnie spoczywa na sponsorach badań. Co więcej, dostęp do mierników rezultatów zgłaszanych przez pacjenta (PROM) i mierników doświadczenia zgłaszanego przez pacjenta (PREM), umożliwiających wykrycie ich zafałszowania, zapewnia łatwo weryfikowalną ocenę doświadczeń pacjentów i wyników ich leczenia. „Rezultatem są wiarygodne dane potrzebne do przekształcenia dowodów klinicznych w spersonalizowane interwencje”, wyjaśnia Beltran. Technologia opracowana w ramach projektu PharmaLedger została udostępniona na licencji wolnego oprogramowania MIT. Ponadto utworzono PharmaLedger Association – stowarzyszenie non-profit, którego celem jest zapewnienie trwałości i wykorzystania wyników projektu w dłuższej perspektywie. Jak dotąd wśród członków tej organizacji można znaleźć szereg firm farmaceutycznych i organizacji opieki zdrowotnej.
Słowa kluczowe
PharmaLedger, blockchain, opieka zdrowotna, badania kliniczne, szpitale, firmy farmaceutyczne, apteka
