Dawny klimat przepowiada przyszłość
Projekt PAST4FUTURE (Climate change - Learning from the past climate) był międzynarodową inicjatywą, zrzeszającą 23 partnerów unijnych i międzynarodowych. Członkowie konsorcjum przyglądali się zmianom klimatu, wykorzystując dane paleośrodowiskowe z rdzeni lodowych, osadów morskich, depozytów skalnych oraz skamieniałości koralowców i pyłków. Naukowcy zrekonstruowali zmiany klimatu w trakcie obecnego interglacjału holoceńskiego i poprzedniego interglacjału eemskiego. Interglacjał to okres łagodnego klimatu występujący między dwoma glacjałami, w trakcie którego dochodzi do topnienia pokrywy lodowej i zmian wegetacyjnych. Projekt PAST4FUTURE pomógł naukowcom w lepszym poznaniu procesów zachodzących w tym okresie. Wiedza na temat poprzedniego interglacjału jest ważna, ponieważ temperatury panujące przez tysiące lat w Arktyce i na Antarktydzie były podobne do tych prognozowanych dla roku 2100. Analizy szczegółowych danych dotyczących dawnych ciepłych okresów pozwoliły naukowcom dokładniej przewidzieć ewentualne zmiany prądów oceanicznych, poziomu mórz, morskich lodowców i wzorców pogodowych oraz ich wpływ na środowisko i człowieka. Dane zebrane przez konsorcjum pomogły zmniejszyć stopień niepewności przy prognozowaniu przyszłych globalnych i regionalnych zmian klimatu. Wyniki znacząco poprawiły rozumienie i obliczenia dynamiki klimatu oraz procesy sprzężenia zwrotnego w trakcie interglacjałów. Zostaną one wykorzystane do udoskonalenia modeli komputerowych po to, aby pogłębić naszą wiedzę na temat procesów fizycznych i biogeochemicznych, które odpowiadają za dynamikę klimatu podczas interglacjału. Projekt PAST4FUTURE zgromadził ponad 450 zbiorów danych z różnych archiwów i regionów geograficznych, z czego wiele o niespotykanej dotąd rozdzielczości. Dystrybucja geograficzna zbiorów danych oraz doskonała rozdzielczość czasowa umożliwiły wykorzystanie tych zestawów danych oraz modeli przez okres dłuższy niż kiedykolwiek wcześniej dla znacznie szerszego zakresu warunków. Wyniki projektu zostaną przekazane organizacjom rządowym i pozarządowym, uzupełniając tym samym globalną debatę na temat zagrożeń związanych ze zmianą klimatu. Działania podjęte w ramach projektu PAST4FUTURE pomagają ponadto w szkoleniu przyszłych pokoleń naukowców zajmujących się zagadnieniem klimatu.
Słowa kluczowe
Dawny klimat, zmiana klimatu, paleośrodowiskowy, interglacjał, holoceński, eemski
