Choroba dziąseł i reumatoidalne zapalenie stawów
RZS jest chorobą autoimmunologiczną objawiająca się przewlekłym zapaleniem stawów, dotkliwym bólem i niepełnosprawnością. Co interesujące, większość pacjentów ma przeciwciała przeciw białkom, które przeszły typ potranslacyjnej modyfikacji znanej jako cytrulinacja. Dodatkowo, pacjenci z RZS są bardziej narażeni na rozwój PD. Liczne badania potwierdzają hipotezę o silnym związku między tymi dwiema chorobami. Naukowcy z finansowanego przez UE projektu GUMS AND JOINTS (Protein citrullination as a link between periodontal diseases and rheumatoid arthritis (RA) and target for development of novel drugs to treat RA) sprawdzali, czy bakterie powiązane z PD dokonują ekspresji większych ilości enzymu katalizującego cytrulinację. Deaminaza peptydyloargininowa (PAD) z Porphyromonas gingivalis (PPAD) może w związku z tym dostarczyć informacji o związku między RZS a PD. Naukowcy przeprowadzili interdyscyplinarne badanie odpowiedzi immunologicznych i czynników podatności w przypadku obu chorób. Zrekrutowano pacjentów oraz osoby zdrowe. Odkryto podwyższony poziom przeciwciał przeciw czynnikowi wirulencji gingipainy argininowej w próbkach surowicy od pacjentów z PD. Ewaluacja biochemiczna aktywności PPAD ukazała zdolność tego enzymu do cytrulinacji jakiegokolwiek białka, które zawiera aminokwas argininę, w tym białek układu odpornościowego. Badacze określili strukturę PPAD dzięki użyciu krystalizacji rekombinowanego białka, co umożliwiło stworzenie specyficznych inhibitorów. Dodatkowo scharakteryzowano kilka inhibitorów ludzkiej PAD. Łącząc fińską kohortę badawczą ze szwedzkim rejestrem zdrowia zębów i dziąseł odkryto, że wiek i palenie tytoniu również stanowią czynniki ryzyka choroby przyzębia u pacjentów z RZS i w grupie kontrolnej. Aby dotrzeć do świata nauki, przeprowadzono działania popularyzatorskie, w tym 77 recenzowanych publikacji, 44 postery, 86 wykładów i jedne warsztaty w Polsce. Opublikowano pięć artykułów w czasopismach dla odbiorców ogólnych oraz zamieszczono sprawozdanie w popularnym programie telewizyjnym. Uczestnicy badania GUMS AND JOINTS podkreślili znaczenie regularnej opieki dentystycznej w zapobieganiu chorobie dziąseł i w profilaktyce RZS. Co więcej, podkreślono istotność innych czynników stylu życia, takich jak palenie tytoniu. Władze i pracownicy służby zdrowia, oraz ogół społeczeństwa może pomóc zmniejszyć występowanie RZS, łagodzić ból i poprawić jakość życia, szczególnie osób starszych, jak również zmniejszać ogromne obciążenie finansowe tą chorobą.
Słowa kluczowe
Choroba dziąseł, reumatoidalne zapalenie stawów, choroby przyzębia, cytrulinacja, palenie tytoniu
