Budowanie wspomnień i ich zachowywanie
Utrata pamięci stanowi poważne brzemię społeczne i ekonomiczne w UE, a nadal nie ma leków przeznaczonych do spowalniania tego stanu lub zapobiegania mu. Jednym z rozwiązań jest rozszyfrowanie biologicznych mechanizmów utraty pamięci oraz odnalezienie kluczowych cząsteczek związanych z tym procesem. Po ich zidentyfikowaniu naukowcy będą mogli opracować leki ukierunkowane na te cząsteczki. Taki właśnie tok myślenia doprowadził do utworzenia finansowanego ze środków UE projektu MEMSTICK ("Synaptic mechanisms of memory loss: Novel cell adhesion molecules as therapeutic targets"). Naukowcy przyjrzeli się dokładnie synapsom nerwowym oraz cząsteczkom przylegania komórki (CAM), które pomagają komórkom w łączeniu się ze sobą i utrzymywaniu się w środowisku. Synapsa to przestrzeń między sąsiadującymi komórkami nerwowymi, przez którą muszą przeskoczyć sygnały chemiczne. Sygnały te przenoszą informacje, takie jak wspomnienia. Dzięki pracom projektu ustalono, że cząsteczki CAM w kluczowych obszarach mózgów zwierząt pozostają pod wpływem uczenia się. Ustalono również, że w przypadku stanów, takich jak padaczka, stres, choroba Alzheimera i inne zaburzenia psychiczne, ilość cząsteczek CAM często spada. Naukowcy zidentyfikowali również cząsteczkę znaną jako planeksyna, jako potencjalny lek na wspieranie powstawania wspomnień. Planeksyna jest peptydem (krótki łańcuch aminokwasów niewystarczająco długi, żeby nazywać go białkiem) i naśladuje sposób, w jaki działa specyficzny rodzaj cząsteczek nerwowych CAM. Partnerzy projektu MEMSTICK poczynili znaczne postępy w obszarze badawczym, który do dnia dzisiejszego pozostawał względnie niezbadany. Projekt ujawnił kluczowe mechanizmy związane z utratą pamięci i przedstawił obiecujące farmakologiczne i genetyczne podejścia mające na celu przywrócenie funkcji pamięci. Tym samym badanie to położyło fundamenty pod przyszłe projekty poświęcone terapiom ukierunkowanym.
