Zaawansowane środowisko szkoleń do działań w sytuacjach kryzysowych
O ile personel zajmujący się zarządzaniem kryzysowym na poziomie taktycznym i operacyjnym zwykle przechodzi liczne szkolenia praktyczne, o tyle szkolenia dowódców na poziomie strategicznym (złotym) są zazwyczaj ograniczone do ćwiczeń na papierze. Wykonywane ćwiczenia wykorzystując opisy scenariuszy i hipotetyczne reakcje z odgrywaniem ról, przez co ich styl jest mało realistyczny i ograniczony pod względem zaangażowania i wpływu emocjonalnego. Alternatywą są ćwiczenia terenowej w pełnej skali z udziałem wielu służb, które są bardziej realistyczne, ale ograniczone pod względem zakresu i niezwykle kosztowne. Oznacza to, że nie ma pewności, czy obecne szkolenia skutecznie przygotowują dowódców na poziomie złotym do działania w prawdziwej sytuacji kryzysowej, czy też pozostawiają ryzyko krytycznych błędów. Nie jest nawet jasne, czy zwiększenie ilości szkoleń przełożyłoby się na lepsze przygotowanie dowódców. Zespół projektu PANDORA ("Advanced training environment for crisis scenarios") zajął się potrzebą lepszego szkolenia dowódców złotych, tworząc zaawansowane środowisko szkoleniowe do sytuacji kryzysowych. Projekt (PANDORA) został sfinansowany ze środków UE. Liczące dziewięciu członków konsorcjum opracowało nowe cyfrowe środowisko wspierające oraz system symulacji sytuacji kryzysowych, aby poszerzyć gamę ćwiczeń dla dowódców wysokiego szczebla. Realizacja projektu trwała 27 miesięcy i została zakończona w marcu 2012 r. System PATE (Pandora Advanced Training Environment) został zaprojektowany w taki sposób, aby zbudować pomoc między istniejącymi metodami szkoleniowymi. Szkolenie odbywa się w pokoju szkolenia kryzysowego generowanym przez oprogramowanie, które można pobrać i zainstalować lokalnie. Częściowo zaimplementowano też prototypowy, udostępniany za pośrednictwem przeglądarki internetowej system z wirtualnym pokojem 3D, w którym uczestnicy szkolenia są reprezentowani przez awatary. Osoby szkolone mogłyby komunikować się z poziomu osobnych stacji roboczych znajdujących się w tym samym pomieszczeniu i tylko czasami spotykać twarzą w twarz. Można też korzystać z trybu przenośnego, a także takiego, w którym każdy uczestnik znajduje się w innej lokalizacji geograficznej. Oprócz symulacji w warunkach panujących w świecie rzeczywistym, system PATE ma także za zadanie podkreślanie aspektu emocjonalnego osób szkolonych, poprzez realizm i różne elementy charakterystyczne dla sytuacji kryzysowych (na przykład utrudniona komunikacja). System PATE poddano trzydniowym testom w Emergency Planning College, brytyjskiej placówce rządowej w Yorku. Podczas prób 13 dowódców o różnym doświadczeniu musiało poradzić sobie z realistyczną sytuacją kryzysową. Uczestnicy wyrażali się pozytywnie o systemie, stwierdzając, że symulacje są wyjątkowo realistyczne. Zarówno szkoleniowcy, jak i szkoleni dowódcy z entuzjazmem odnieśli się do możliwości wprowadzenia systemu na rynek. Udostępnienie systemu to nie tylko szansa na podniesienie poziomu wyszkolenia dowódców, ale także na odniesienie sukcesu rynkowego przez konsorcjum PANDORA. Ostatecznym efektem będą lepsze decyzje i większa skuteczność akcji ratunkowych.
Słowa kluczowe
Kryzys, szkolenie z zarządzania kryzysowego, dowódcy akcji ratunkowych, symulacje, wirtualne pomieszczenie, awatar, środowisko szkoleniowe
