Przekształcanie europejskiej polityki w sprawie równości płci
Propagowanie równości płci od wielu lat należy do priorytetów UE, a polityka unijna w tym zakresie uznawana jest za doskonałą w porównaniu z wieloma innymi politykami europejskimi. Obok walki z dyskryminacją ze względu na płeć równość płci jest najważniejszym obszarem, w którym UE wkroczyła w takim stopniu w mechanizmy rynkowe. W ramach finansowanego ze środków UE projektu "Equality for the market. The national usages of EU equality policies" (EQUALUSES) badano, czy UE nadal wspiera publiczne działania na rzecz walki z nierównością płci. Przeprowadzono analizę ewolucji systemu dotyczącego płci w UE w różnych okresach. Norma rynkowa i norma równości, które charakteryzują europejską politykę, podlegają zmianom w zakresie tworzenia modeli działań publicznych zmierzających do promowania równości płci. Do modeli tych należy model wyjątku stworzony w okresie od lat 80. do połowy lat 90. XX wieku, po którym przez kolejne 10 lat obowiązywał model antydyskryminacyjny, aż do aktualnego modelu koncentrującego się na prawach. Modele te zmieniały się w sposób stopniowy i transformacyjny. Mimo radykalnych zmian w europejskiej polityce równości płci, obejmujących cele, środki oraz sposoby działania i myślenia, mechanizmy zmiany pozostają podobne. Zmiany procesu wpisują się we wzorzec zakładający najpierw instytucjonalizację, potem normalizację, a na końcu marginalizację. Ostatnio zachodzące zmiany wskazują, że europejska polityka równości płci ulega rozkładowi. Zmiany wprowadzane są bez formalnych decyzji i są słabo nagłaśniane, ale jednocześnie dotyczą wszystkich obszarów polityki. Mimo to niektóre dziedziny polityki równości płci, takie jak walka z przemocą wobec kobiet, są utrzymywane lub rozwijają się. Pod względem administracyjnym, jak i pojęciowym europejska polityka równości płci powiązana jest ze sprawiedliwością i prawami człowieka. Jej autonomia instytucjonalna, finansowa i normatywna uległa znaczącemu ograniczeniu. Zjawisko to nasiliło się w związku z ostatnim kryzysem gospodarczym i finansowym w Europie. Omawiane badanie przyda się do określenia przyszłych trendów w tym zakresie.
Słowa kluczowe
Równość płci, reformy polityczne, dyskryminacja ze względu na płeć, polityki równościowe, norma rynkowa
