Szybki i wiarygodny system monitorowania jakości wody
Gospodarstwa akwakultury zlokalizowane nie tylko w Europie, ale i na całym świecie coraz częściej korzystają z systemów recyrkulacji, które zapewniają im możliwość ponownego wykorzystania dużej części wody w gospodarstwie. Systemy recyrkulacji zmniejszają zużycie wody, ograniczają ilość ścieków i minimalizują zanieczyszczenie środowiska, zapewniając przy tym wysoką wydajność produkcji ryb. Ich stosowanie wiąże się jednak z ryzykiem nagłego wystąpienia nieoczekiwanych problemów z jakością wody. Obejmują one spadek pH, wzrost stężenia dwutlenku węgla oraz wzrost poziomu fosforanów, azotanów lub toksycznych metali. W ramach finansowanego ze środków unijnych projektu AQUAMMS (Development of a portable miniature mass spectrometer to monitor important, but technically difficult parameters in aquaculture) zaprojektowano innowacyjny system monitorowania z funkcją szybkiej analizy jakości wody w gospodarstwach rybnych. Wspomniane urządzenie wykorzystuje spektometrię mas i inne technologie optyczne w celu pomiaru jakości wody – w szczególności tej objętej systemem recyrkulacji. Co więcej, może ono być z powodzeniem używane przez osoby nieposiadające wiedzy specjalistycznej z tej dziedziny. Nowa technologia opracowana dzięki projektowi AQUAMMS niezwłocznie ostrzega o rosnącym poziomie potencjalnie szkodliwych substancji. Pozwala to hodowcom na natychmiastowe podejmowanie odpowiednich działań mających na celu rozwiązanie problemu, włączając w to zwiększenie przepływu tlenu lub oczyszczanie wody. Badacze zaprojektowali system tak, aby był on w stanie pracować na jednym komputerze, oferując jednocześnie funkcję zdalnego monitorowania. Raporty dotyczące stanu systemu oraz ostrzeżeń mogą być generowane w odniesieniu do określonych wartości progowych, a następnie wysyłane do zarządcy gospodarstwa za pośrednictwem poczty elektronicznej. Dostarczając wczesnych sygnałów ostrzegawczych o obecności zanieczyszczeń odpowiedzialnych za podwyższony poziom stresu u ryb hodowlanych, występowanie ognisk chorób i niską jakość produktu, urządzenie to pozwoli udoskonalić proces produkcji i tym samym zwiększyć płynące z niej dochody. System doskonale sprawdzi się także w produkcji ekologicznej, ponieważ umożliwia podejmowanie działań mających wpływ na osiągane parametry jeszcze przed wystąpieniem konieczności zastosowania środków farmaceutycznych lub chemicznych. Urządzenie opracowane w ramach projektu AQUAMMS może uzupełnić lub całkowicie zastąpić dostępne na rynku wyposażenie gospodarstw akwakultury lądowej, w szczególności tych stosujących systemy recyrkulacji. Co więcej, technologia ta może również znaleźć zastosowanie w innych branżach, takich jak oczyszczanie ścieków komunalnych, zarządzanie środowiskowe oraz przetwórstwo żywności i napojów.
Słowa kluczowe
Jakość wody, monitorowanie, akwakultura, systemy recyrkulacji, ryby, AQUAMMS