Patrzenie na drzewa obniża poziom stresu
Nie jest tajemnicą, że miejski styl życia wpływa na ludzką psychikę. A tym, co może pomóc w utrzymaniu dobrej kondycji psychicznej, jest przyroda. Trzeba tylko umieć ją wykorzystać. Jak donoszą autorzy najnowszego badania, które przeprowadzono w ramach finansowanego przez Unię Europejską projektu Niche4NbS, do poprawy samopoczucia wystarczy patrzenie na drzewa, zielone rośliny bądź kwiaty podczas zwykłych spacerów czy codziennego poruszania się po mieście. Opublikowane w czasopiśmie „People and Nature” wyniki wspomnianego badania sugerują, że samo przeniesienie naszej uwagi z szarych obiektów zbudowanych przez człowieka na zielone elementy krajobrazu podczas spacerów po mieście może znacznie poprawić nasze zdrowie psychiczne. Wśród korzyści, jakie się wówczas pojawiają, uczeni wymieniają znaczące obniżenie poziomu lęku i pogłębienie procesów regeneracyjnych.
Zielone kontra szare
Korzystając z okulografii, technologii umożliwiającej śledzenie wzroku, naukowcy z Izraelskiego Instytutu Technicznego Technion, organizacji koordynującej projekt Niche4NbS, we współpracy z brytyjskim Uniwersytetem w Bangor, zdołali zaobserwować, co się dzieje, gdy celowo patrzymy na naturalne (zielone) i stworzone przez człowieka (szare) elementy miast, i w jaki sposób wiąże się to z poczuciem dobrostanu. Aby znaleźć odpowiedzi na swoje pytania, do udziału w badaniu uczeni zaprosili 117 uczestników, zadaniem których było odbycie 45-minutowego spaceru na świeżym powietrzu, symulującego pieszą drogę do pracy i z powrotem. Cały proces był monitorowany za pomocą specjalnych okularów śledzących wzrok, w które wyposażono każdego uczestnika. Ponadto uczestników poproszono o uważne kierowanie wzroku na elementy zielone albo szare, albo na kombinację obydwu. Okazało się, że po takim spacerze poszczególne grupy badanych osób wykazywały różnice w pozytywnych i negatywnych emocjach, poziomie lęku i postrzeganym poczuciu regeneracji, natomiast nie zaobserwowano różnic w funkcjach poznawczych. Osoby, które w większym stopniu koncentrowały się na zielonych obiektach, zgłaszały niższy poziom lęku i wyższy stopień poczucia regeneracji organizmu. Z kolei osoby, które spędziły więcej czasu na wpatrywaniu się w obiekty szare, zgłaszały wyższy poziom lęku i niższy postrzegany stopień regeneracji. W komunikacie prasowym opublikowanym w serwisie „EurekAlert!” dr Whitney Fleming z Uniwersytetu w Bangor, główna autorka badania, następująco tłumaczy uzyskane wyniki: „Udało nam się ustalić, że osoby, które poproszono o częstsze kierowanie swojego spojrzenia na zielone elementy, zgłaszały znaczny spadek poczucia lęku, przy czym elementem, który pod tym względem wykazywał najbardziej pozytywny efekt, okazały się drzewa. Wyniki tych badań wyraźnie wskazują na istnienie silnego związku między obserwowaniem zielonych elementów przyrody, zwłaszcza drzew, a zwiększonym postrzeganym stopniem regeneracji, co sugeruje, że nawet krótki kontakt z naturą może korzystnie wpływać na zdrowie psychiczne”. Wnioski z projektu Niche4NbS (Beyond assuming co-benefits in Nature-based Solutions: Applying the niche concept for optimizing social and ecological outcomes) okażą się niezwykle użyteczne w planowaniu przestrzennym. Oferują bowiem teoretyczne ramy dla tworzenia przestrzeni, których rolą jest nie tylko zapewnienie dostępu do obiektów naturalnych, ale także zachęcanie do głębszych interakcji ze światem przyrody. Z kolei podjęcie takich kroków może przyczynić się do poprawy dobrostanu ludzi i ich nastawienia do działań na rzecz ochrony środowiska. Więcej informacji: projekt Niche4NbS
Słowa kluczowe
Niche4NbS, przyroda, natura, drzewo, miasto, lęk, zdrowie psychiczne, zielone, szare, dobrostan