Embrionalne komórki macierzyste w badaniach nad toksycznością leków
Działania niepożądane leków są częstą przyczyną zgonów, a za sprawą problemów farmakokinetycznych niemal 40% substancji leczniczych nie przechodzi prób klinicznych. Obecnie do badania metabolicznych i farmakokinetycznych właściwości nowych leków przemysł farmaceutyczny wykorzystuje frakcjonowane modele tkanki ludzkiej i modele zwierzęce. Metody te mają jednak niewystarczające zdolności prognostyczne, co rodzi konieczność stworzenia niezawodnych narzędzi pozwalających przewidywać ewentualną toksyczność nowych związków przed wprowadzeniem ich do fazy klinicznej. Głównym celem projektu "Ograniczenie doświadczeń na zwierzętach w przedklinicznych prognostycznych testach farmakologicznych za pomocą modeli in vitro wątroby ludzkiej otrzymanych z embrionalnych komórek macierzystych" (Vitrocellomics) było stworzenie linii komórkowych uzyskanych z ludzkich embrionalnych komórek macierzystych (hESC), które można by wykorzystać w pracach nad nowymi lekami, zastępując doświadczenia prowadzone na zwierzętach. Uczestnicy projektu wykorzystali wiedzę kliniczną, biotechnologiczną i farmaceutyczną, opracowując i udoskonalając procedury różnicowania hESC służące do hodowania komórek wątroby. Komórki te były bardzo podobne do komórek ludzkiej wątroby pod względem funkcji i klirensu substancji leczniczych. W badaniach toksyczności i metabolizmu leków komórki uzyskane z hESC wykazały doskonałe zdolności prognostyczne w porównaniu z istniejącymi modelami. Naukowcy włączyli także metodę optycznego wykrywania zużycia tlenu (test oddechowy) do stworzonej przez siebie platformy badania toksyczności przy badaniach in vitro nowych leków. Stworzony w ramach projektu Vitrocellomics system hESC pozwala ograniczyć stosowanie doświadczeń prowadzonych na zwierzętach w pracach nad tworzeniem leków. Naukowcom udało się też znacząco poprawić zdolności prognostyczne ludzkiego metabolizmu leków pod względem skuteczności, bezpieczeństwa i jakości.
