Bioróżnorodność: nowy ład dla przyrody
„Początków różnorodności biologicznej należy szukać w dalekiej przeszłości, natomiast jej skutki sięgają w przyszłość” – Frans Lanting, fotograf „National Geographic”
Nim na świecie zapanowała epidemia COVID-19, ochrona różnorodności biologicznej, działania na rzecz środowiska i oczywiście zmiana klimatu nieustannie stanowiły priorytetowe kwestie dla społeczności międzynarodowej. Można mieć pewność, że te tematy znów zyskają na znaczeniu, gdy aktualny kryzys dobiegnie końca. Kto wie, czy w naszych dyskusjach i analizach nie spojrzymy na te kwestie z nowych, dotąd zaniedbywanych perspektyw. Nie ulega bowiem wątpliwości, że gdy już otrząśniemy się z obecnych trudności, wielu naukowców, decydentów i obywateli z chęcią pochyli się nad tym, jak daleko nasze aktualne relacje ze środowiskiem naturalnym przyczyniły się do wybuchu i szybkiego rozprzestrzeniania się pandemii. Tym bardziej, że według jednej z najpowszechniejszych teorii dotyczących pochodzenia nowego koronawirusa – warto jednak zauważyć, że na chwilę obecną niepotwierdzonej przez naukowców – patogen przeszedł pod koniec listopada 2019 roku z nietoperzy na ludzi za pośrednictwem innego zwierzęcia będącego nosicielem, być może był to nawet bardzo zagrożony łuskowiec, na popularnym i zatłoczonym targu rybnym w Wuhanie, gdzie można było znaleźć wiele różnych organizmów zwierzęcych, zarówno żywych, jak i martwych. Ponadto nawet gdyby wirus SARS-CoV-2 nie rzucił tak nagle na te sprawy nowego światła, sposób, w jaki ludzkość przedefiniuje swój związek z naturą w nadchodzących latach, szczególnie w kontekście ochrony siedlisk i różnorodności, i tak miał okazać się kluczową zmianą, która może zdecydować o historii XXI wieku. Choć zdrowe ekosystemy odgrywają istotną rolę w walce ze zmianą klimatu, ich kondycji zagraża dziś wiele czynników, w tym między innymi niekontrolowany rozwój miast, intensyfikacja rolnictwa i wylesianie. UE angażuje się w ochronę różnorodności biologicznej i zdrowych ekosystemów na skalę nie tylko europejską, ale i światową. Przepisy Unii Europejskiej, wśród których można wymienić między innymi dyrektywy ptasią i siedliskową, stanowią fundament unijnej polityki dotyczącej różnorodności biologicznej, obejmującej szereg istotnych programów, takich jak sieć obszarów chronionych Natura 2000, a jednocześnie wpisujących się w szerszą strategię Wspólnoty. Ponadto Unia wspiera też badania nad różnorodnością biologiczną w ramach programu „Horyzont 2020”, a siedem finansowanych z jego środków projektów pokazuje, jak wielotorowe są to działania. Wśród nich można wymienić projekt, którego zespół rozważa ochronę przyrody z punktu widzenia polityki bezpieczeństwa, inicjatywę wspierającą innowacyjne pomysły pozwalające na pogodzenie urbanizacji z potrzebami środowiska naturalnego, a także projekt promujący szeroko zakrojoną współpracę ponadnarodową na polu ochrony różnorodności biologicznej. Co więcej, wszyscy naukowcy, z którymi przeprowadziliśmy wywiady na potrzeby tego wydania, dążą nieustannie do poszerzania wiedzy, opracowywania strategii i promowania najlepszych praktyk, które pozwolą wprowadzić realny „Nowy Ład” współistnienia ludzi oraz świata przyrody. Dla naszych czytelników mamy jeden dodatkowy prezent – możliwość wysłuchania rozmowy trzech z tych naukowców na temat ich interesujących projektów w naszym podcaście CORDIScovery na temat bioróżnorodności. Jeśli uznacie ten materiał za ciekawy, prosimy o subskrypcję i przekazanie go dalej! Z chęcią poznamy opinie naszych czytelników. Pytania i sugestie można przesyłać na adres: editorial@cordis.europa.eu.
