Co właściwie kiszki grają
Zaburzenia normalnego stanu jelita często powodują uzłośliwienie komórek. Mutacje genu Adenomatous Polyposis Coli (Apc) prowadzące do jego inaktywacji odgrywają kluczową rolę w powstawaniu raka jelita grubego (CRC) i odpowiadają za około 80% przypadków tej choroby. Mimo iż wiadomo, że Apc tłumi działanie nowotworu, regulując negatywnie sygnałowanie genu Wnt (wingless-type MMTV integration site family), nasza wiedza na temat funkcjonalnego znaczenia szlaków znajdujących się za genem Apc jest dalece niewystarczająca. Nie wiadomo także, jaką rolę odgrywają w CRC komórki macierzyste jelita (ISC). W projekcie "Sygnałowanie Wnt w powstawaniu nowotworu jelita i homeostazie jelit" (Wnt in the intestine) wykorzystano model mysi w celu zbadania in vivo konsekwencji utraty Apc oraz zidentyfikowania dużej liczby nowych genów docelowych Wnt, których ekspresja zwiększa się na wszystkich etapach rozwoju CRC. Trudności z prowadzeniem badania na myszach skłoniły jednak naukowców do stworzenia modelu muszki owocowej dla nowotworu CRC. Muszka owocowa jest doskonałym organizmem modelowym do badań genetycznych. Pozwoliła uzyskać wiele informacji na temat mechanizmów choroby, a wyniki badania ujawniły wiele cech wspólnych między regeneracją jelita a transformacją nowotworową. Doświadczenia przeprowadzone na jelicie muszki, bardzo podobnym do jelita kręgowców, ujawniły system, który doskonale nadaje się do identyfikacji kluczowych zdarzeń sygnałowania zachodzących po utracie Apc1. W ten sposób badacze mogli zidentyfikować wiele genów i szlaków ulegających rozregulowaniu przy utracie Apc1. Badacze odkryli szlak sygnałowy pośredniczący w proliferacji ISC podczas regeneracji tkanki, jak i transformacji. Naukowcy biorący udział w finansowanym ze środków UE projekcie wykazali, że hiperaktywacja SRC (w przypadku mięsaka) wystarcza do wywołania hiperproliferacji ISC i hiperlazji jelita oraz że jest ona potrzebna do regeneracji jelita po utracie Apc. Projekt "Wnt in the intestine" utorował drogę do lepszego poznania komórkowych i molekularnych szlaków uczestniczących w jelitowej homeostazie, regeneracji i transformacji. Wyniki badania powinny przyczynić się stworzenia precyzyjnych metod leczenia CRC, a także do rozwoju medycyny regeneracyjnej.
