Lokalne gospodarki o obiegu zamkniętym mogą przynieść globalne korzyści w sektorze recyklingu bioodpadów komunalnych
Mieszkańcy miast wytwarzają mnóstwo odpadów stałych, a co gorsza, ilość odpadów na jedną osobę rośnie dużo szybciej niż liczba ludności w miastach, powodując efekt kuli śnieżnej. Odpady organiczne stanowią ponad 34 % stałych odpadów komunalnych w Europie. Zespół finansowanego z unijnych środków projektu DECISIVE opracował zdecentralizowane rozwiązania na potrzeby gospodarowania bioodpadami. Pozwalają one na stworzenie działającego na lokalną skalę systemu wytwarzania energii i produktów organicznych, takich jak nawozy czy biopestycydy, do zastosowania w rolnictwie miejskim i podmiejskim.
Lokalne działanie, globalny efekt
„Bioodpady komunalne, a wśród nich głównie odpady żywnościowe, z punktu widzenia gospodarki odpadami stanowią wyzwanie, ale są też źródłem nowych możliwości wynikających z potencjału energetycznego i rolniczego, gdyż zawierają znaczne ilości materii organicznej. W ramach projektu DECISIVE wdrożono dwie kluczowe technologie umożliwiające zdecentralizowaną waloryzację bioodpadów, które wykorzystują ten potencjał”, mówi Anne Trémier z francuskiego instytutu badań w dziedzinie rolnictwa, żywności i środowiska (INRAE) i koordynatorka projektu DECISIVE. W procesie fermentacji beztlenowej materii organicznej przeprowadzanej przez drobnoustroje wytwarzany jest bogaty w metan biogaz, który może być wykorzystany do ogrzewania lub wytwarzania energii elektrycznej. Opracowana w projekcie DECISIVE koncepcja mikroskalowej komory fermentacyjnej oferuje niskie zużycie energii i wody, a jej obsługa nie sprawi trudności nawet laikowi. Pozostałości stałej materii organicznej są poddawane waloryzacji w drodze fermentacji w stanie stałym (SSF), czyli beztlenowego procesu, który zachodzi także podczas kompostowania. Co ważne, fermentacja w stanie stałym pozwala na zamknięcie obiegu w recyklingu odpadów przy mniejszym zużyciu wody, niż ma to miejsce w przypadku konwencjonalnych przemysłowych procesów fermentacji. Rozwiązanie to umożliwiło zespołowi projektu DECISIVE wyprodukowanie biopestycydu do uprawy warzyw. Zostało ono zastosowane w liceum rolniczym Ecully-Dardilly w Lyonie, gdzie uruchomiono pilotażową instalację do waloryzacji odpadów żywnościowych pochodzących z lokalnych restauracji i stołówek, które następnie są wykorzystywane do nawożenia upraw w przyszkolnym gospodarstwie warzywnym.
Technologia, która odniesie sukces komercyjny
„Aby zrobić jak najlepszy użytek z tych rozwiązań technologicznych, zespół DECISIVE stworzył narzędzie wspomagania decyzji przeznaczone dla lokalnych społeczności, biur projektowych i operatorów zakładów unieszkodliwiania odpadów, które jest dostępne bezpłatnie na stronie internetowej projektu”, dodaje Trémier. Dla wybranych systemów gospodarowania bioodpadami narzędzie to pozwala określić ilościowo względną transportochłonność oraz odzysk materii i energii. Następnie przedstawia ocenę środowiskową uwzględniającą wpływ na zmianę klimatu oraz stopień toksyczności, a także ocenę ekonomiczną w zakresie kosztów. Zawiera również społeczną ocenę dotyczącą wymaganych dostawców odpadów, potrzebnej siły roboczej i przestrzeni, a także analizę wymogów prawnych. Co więcej, narzędzie pomaga w określeniu najlepszej lokalizacji dla komór do waloryzacji odpadów w mikroskali oraz powiązanych systemów zbiórki odpadów w obiegu zamkniętym na danym obszarze.
Obieg zamknięty w sektorze bioodpadów komunalnych
Projekt DECISIVE przyciągnął już uwagę społeczności, stowarzyszeń obywatelskich, prywatnych organizacji zajmujących się gospodarką odpadami, a nawet samej Komisji Europejskiej, która w swojej nocie informacyjnej na temat odpadów żywnościowych w Unii Europejskiej odwołała się do jednej z publikacji uczestników projektu DECISIVE. Trémier dodaje: „W projekcie DECISIVE przetestowaliśmy kompletnie nową koncepcję w dziedzinie zrównoważonego rozwoju społeczności. Zdecentralizowany i lokalny system waloryzacji bioodpadów, zorganizowany w formie sieci, zmniejsza negatywne skutki zbiórki odpadów, takie jak natężenie ruchu i szkodliwe emisje, wspierając nowe rozwiązania w zakresie zbiórki, jak na przykład zieloną mobilność. Wspiera również lokalną produkcję żywności z użyciem nawozów organicznych na bazie bioodpadów. Wreszcie przyczyni się do zwiększenia zatrudnienia przez podmioty zajmujące się zbiórką i unieszkodliwianiem bioodpadów oraz w lokalnym rolnictwie”. Jako że odpady organiczne stanowią niemalże połowę wszystkich stałych odpadów komunalnych na świecie, komory fermentacyjne opracowane w projekcie DECISIVE mogą wkrótce zapełnić miasta energią i produktami organicznymi, tym samym wspierając ich zieloną transformację.
Słowa kluczowe
DECISIVE, bioodpady komunalne, energia, odpady stałe, fermentacja w stanie stałym (SSF), odpady żywnościowe, fermentacja beztlenowa, gospodarka o obiegu zamkniętym
