Rozpowszechnianie wiedzy i technik wśród ekologicznych gospodarstw w Europie Unijny przemysł mięsny i mleczarski jest w znacznym stopniu uzależniony od importowanych produktów sojowych wykorzystywanych w roli paszy dla zwierząt. Na szczęście powstała wyjątkowa baza danych, która pomoże rolnikom w dążeniu do stuprocentowego wykorzystania ekologicznych pasz. Żywność i zasoby naturalne © Pencil case, Shutterstock Każdego roku Unia Europejska importuje blisko 14 milionów ton soi, która służy jako pasza dla kurczaków, bydła i trzody chlewnej. Jest to szczególny problem dla producentów ekologicznych, którzy dążą do tego, by ograniczać niszczenie środowiska związane ze swoją działalnością, a zarazem mają świadomość, że zagraniczna produkcja soi wiąże się z wieloma zagrożeniami, w tym między innymi z wycinaniem i wypalaniem lasów tropikalnych. W ramach finansowanego przez Unię Europejską projektu OK-Net EcoFeed (Organic Knowledge Network on Monogastric Animal Feed) badacze prowadzili badania nad alternatywnymi źródłami wysokobiałkowej paszy dla zwierząt, które pozwoliłyby zmniejszyć uzależnienie Europy od importu białka do jej produkcji. Wyjątkowe pomysły „Promujemy innowacje w całej Europie”, mówi Ambra De Simone, koordynatorka projektu. „Skupiamy się na budowie sieci interesariuszy, gromadzeniu istniejącej wiedzy i rozwiązaniach, które mogą być przydatne w różnych regionach”. Projekt realizowany pod przewodnictwem International Federation of Organic Agriculture Movements – European Union Regional Group (IFOAM Organics Europe) skupia konsorcjum obejmujące 18 partnerów z 12 krajów – przetwórców pasz, rolników, instytucje badawcze, uczelnie wyższe oraz agencje doradcze. W ramach poprzedniego projektu finansowanego ze środków UE – OK-Net Arable – powstały setki stron materiałów, które zostały udostępnione rolnikom na platformie Organic Farm Knowledge (OFK), gdzie mogli zapoznać się z potencjalnymi rozwiązaniami pozwalającymi na zwiększenie plonów. „Koncentracja na paszach dla zwierząt była oczywistym kierunkiem dalszych prac”, dodaje De Simone. Platforma OFK zapewnia użytkownikom łatwy dostęp do szerokiej gamy praktycznych narzędzi i zasobów, w tym materiałów audio, książek, sprawozdań, ulotek, wytycznych i filmów, a także promuje wymianę wiedzy między rolnikami, doradcami i naukowcami. W ramach projektu OK-Net EcoFeed platforma została rozszerzona o materiały dotyczące zrównoważonych praktyk w zakresie żywienia zwierząt. „Jednym z najważniejszych celów było zweryfikowanie, jakie działania sprawdzały się w jednym regionie, a następnie dostosowywanie ich w taki sposób, by można je było wprowadzić również w innych regionach”, wyjaśnia De Simone. „Pierwszy etap prac objął zebranie informacji na temat wszystkich istniejących systemów. Następnie badacze sprawdzali systemy, które potencjalnie mogłyby znaleźć zastosowanie w innych obszarach”. Sugestie dotyczące podania W ramach projektu badacze przeprowadzili 18 badań terenowych nad alternatywnymi paszami, które przeprowadzono na ponad 9000 kurcząt i 1000 świń. „Głównym problemem w hodowli ekologicznej jest dostępność białka”, dodaje De Simone. „Większość pasz jest oparta na soi, w związku z czym nie mogą być stosowane w hodowlach ekologicznych. Właśnie dlatego postanowiliśmy poszukać alternatywnych źródeł białka”. Jednym z tych źródeł był lnicznik siewny (Camelina sativa), roślina oleista z rodziny kapustowatych, spokrewniona z lnem, badana przez naukowców z Włoskiego Stowarzyszenia na rzecz Rolnictwa Organicznego (AIAB) (strona internetowa w języku włoskim). W Hiszpanii organizacja Ecovalia (strona internetowa w języku hiszpańskim) stosowała bogate w białko drożdże piwne jako dodatek do paszy dla świń. W ramach konsorcjum powstało również narzędzie do planowania porcji paszy – aplikacja oparta na arkuszu kalkulacyjnym Excel, która pozwala rolnikom na samodzielne obliczanie potrzeb żywieniowych hodowanych zwierząt w oparciu o stadium ich rozwoju oraz rodzaj stosowanej paszy. „To jedyne obecnie dostępne wolne oprogramowanie, które zaspokaja potrzeby ekologicznych hodowców zwierząt”, dodaje De Simone. „Obliczenia są niezależne od przemysłu paszowego i dostosowane do specyficznych warunków hodowli ekologicznej”. Grupa stara się obecnie uzyskać dodatkowe finansowanie na dalszy rozwój i utrzymanie platformy OFK, która zawiera szczegółowe informacje na temat przeszło 2000 rozwiązań rolniczych. „Choć rozpoczęliśmy od upraw rolnych i pasz, dołącza do nas coraz więcej projektów”, podsumowuje De Simone. „Mamy ambicje, by stać się wiodącą unijną platformą wymiany wiedzy dotyczącej rolnictwa organicznego”. Słowa kluczowe OK-Net EcoFeed, soja, nasiona roślin oleistych, białko, pasza, kurczak, bydło, świnia, organiczne, ekologiczne, gospodarstwo, wiedza, platforma
