Opóźnianie lub odmowa przyjęcia szczepionki przeciwko COVID-19: skutki dezinformacji
Najnowsze badanie potwierdziło to, co wielu z nas podejrzewało: dezinformacja rozpowszechniana w mediach internetowych na temat szczepionek przeciwko COVID-19 ma negatywny wpływ na kampanie szczepień. W ramach badania przeprowadzonego przy częściowym wsparciu finansowanego ze środków UE projektu PERISCOPE sprawdzono, w jakim stopniu wskaźniki zaszczepienia przeciwko COVID-19 i uchylanie się od szczepień w Stanach Zjednoczonych (USA) powiązane są z poziomem dezinformacji na temat szczepionek rozpowszechnianych w internecie. Wyniki przeprowadzonych badań zostały opublikowane w czasopiśmie „Scientific Reports”. Dezinformacja na temat COVID-19 obejmuje twierdzenia, jakoby szczepionki przeciwko tej chorobie wpływały na ludzki genom, a nawet zawierały mikrochipy śledzące, które łączą się z sieciami 5G. Aby zbadać wpływ fałszywych informacji na temat szczepionek na amerykańską kampanię szczepień, zespół badawczy wykorzystał dane z Twittera, Facebooka i CDC (Centers for Disease Control and Prevention, amerykańskiej agencji do spraw zdrowia publicznego). Analiza milionów wpisów na Twitterze dotyczących szczepień, odpowiedzi na codzienne ankiety na Facebooku oraz danych CDC dotyczących poziomu zaszczepienia potwierdziła to, co było nieuniknione: w USA istnieje statystycznie istotny związek między ilością dezinformacji w internecie a skłonnością ludzi do odmowy lub opóźniania przyjęcia szczepionki. Stwierdzono, że stany i hrabstwa, w których ludzie w największym stopniu chłonęli fałszywe informacje z internetu, charakteryzowały się wyższym poziomem oporu przed szczepieniami, co ostatecznie doprowadziło do obniżenia wskaźników zaszczepienia. „Wyniki modelu wielokrotnej regresji liniowej, który obejmuje inne zmienne społeczno-ekonomiczne, takie jak średnia zamożność i skład etniczny każdego stanu/hrabstwa, pokazują, że odsetek wprowadzających w błąd informacji rozpowszechnianych na ogół przez użytkowników na danym obszarze jest proporcjonalny do odsetka osób, które deklarują, że nie zamierzają się zaszczepić, i odwrotnie proporcjonalny do liczby podanych dawek szczepionki”, wyjaśnia główny autor badania dr Francesco Pierri z Politechniki Mediolańskiej we Włoszech, będącej partnerem projektu PERISCOPE, w komunikacie prasowym opublikowanym na stronie „EurekAlert!”
Udział polityki
Badacze stwierdzili również istotny związek między wynikami szczepień a dezinformacją po uwzględnieniu czynników politycznych. „Chociaż opór przed szczepieniami jest silnie związany z poparciem republikanów, obserwujemy, że wpływ, jaki mają na niego publikowane w internecie fałszywe informacje, jest najsilniejszy w hrabstwach demokratycznych, a nie republikańskich”, stwierdzają autorzy badania. Badanie dostarcza również dowodów na to, że dezinformacja właściwie pomaga w prognozowaniu oporu przed szczepieniami, zwłaszcza na poziomie hrabstw. Analiza danych wskazuje na „około 2–6-dniowy okres od zamieszczenia fałszywych informacji w danym hrabstwie do odpowiadającego im wzrostu oporu przed szczepieniami na jego terenie”. Po uwzględnieniu zmienności w poziomie zaszczepienia w regionach o różnym poziomie dezinformacji badacze przewidują 20-procentowy spadek poziomu zaszczepienia między stanami i 67-procentowy wzrost wskaźników oporu przed szczepieniami w hrabstwach demokratycznych. „Przy takim poziomie zaszczepienia na podstawie danych można przewidzieć, że w wielu regionach Stanów Zjednoczonych SARS-CoV-2 pozostanie chorobą endemiczną”. Następny krok jest oczywisty. Należy podjąć działania mające na celu przeciwdziałanie dezinformacji, aby ludzie mogli podejmować bardziej świadome decyzje natury zdrowotnej. Projekt PERISCOPE (Pan-European Response to the ImpactS of COVID-19 and future Pandemics and Epidemics) promuje tworzenie polityki opartej na dowodach i opracowywanie rozwiązań mających na celu przygotowanie Europy na epidemie w przyszłości. Realizacja tego trzyletniego projektu zakończy się w październiku 2023 roku. Więcej informacji: strona projektu PERISCOPE
Słowa kluczowe
PERISCOPE, COVID-19, szczepionka, szczepienie, zaszczepienie, opór, dezinformacja, internet
