Wspieranie produkcji i wykorzystania nasion roślin strączkowych
W Europie pszenica i inne zboża dominują nad innymi rodzajami upraw, takimi jak rośliny bogate w białko. To z kolei oznacza, że UE musi importować duże ilości białka pochodzenia roślinnego, które jest wykorzystywane głównie do celów żywieniowych. Donal Murphy-Bokern, badacz zajmujący się poprawą wykorzystywania zasobów naturalnych w rolnictwie, uważa, że podstawą zrównoważonego rozwoju jest dywersyfikacja upraw. „Rośliny strączkowe, takie jak soja, bób i groch, wiążą azot z powietrza, a tym samym są źródłem naturalnego nawozu”, mówi Murphy-Bokern, podkreślając wartość tych roślin w systemach agroekologicznych. „Ponadto rośliny strączkowe są bogate w białko, więc stanowią zrównoważony pokarm i są doskonałym źródłem białka, zarówno dla ludzi, jak i zwierząt hodowlanych”. Przy wsparciu finansowanego ze środków UE projektu Legumes Translated (Translating knowledge for legume-based farming for feed and food systems), Murphy-Bokern i jego zespół pracują nad tym, aby pomóc Europie w przejściu na bardziej zrównoważoną produkcję białka roślinnego. Poprzez sieć tematyczną utworzoną w ramach projektu eksperci i badacze z całej Europy wspólnie dzielą się wiedzą, wysnuwają nowe spostrzeżenia i opracowują plany, które można przełożyć na realne działania.
Praktyczne dane wspierające podejmowanie decyzji
Projekt przyniósł już kilka istotnych wyników w zakresie dostarczania praktycznych danych, które pomagają w podejmowaniu decyzji. Przeanalizowano na przykład wpływ wprowadzenia roślin strączkowych do systemów upraw w całym gospodarstwie. „Dzięki opiniom członków naszej sieci wiemy, że nie wystarczy, aby produkty na bazie roślin strączkowych odniosły sukces na rynkach konsumenckich”, komentuje Murphy-Bokern. „Same uprawy roślin strączkowych muszą być wydajne i konkurencyjne w gospodarstwach”. Ponadto, na podstawie analiz danych zebranych z całych systemów upraw z istniejących gospodarstw rolnych, partnerzy stwierdzili, że uprawy bobu opłaca się zakładać na glebach retencyjnych typowych dla północno-zachodniej Europy, natomiast soję bardziej opłaca się sadzić w Europie południowo-wschodniej. „Oznacza to, że ekspansja tych upraw w tych regionach może być kontynuowana przy stosunkowo niskich kosztach dla podatnika”, tłumaczy Murphy-Bokern. Murphy-Bokern dodaje, że w wielu innych regionach produkcja zbóż pozostaje bardzo konkurencyjna, co utrudnia rolnikom uprawę roślin strączkowych w ramach działań na rzecz bardziej zrównoważonych systemów. „Tutaj potrzebne jest większe wsparcie publiczne, jeśli gospodarstwa mają zdywersyfikować produkcję roślin strączkowych”, dodaje uczony. Potrzebne wsparcie w tym zakresie zapewnia platforma Legume Hub.
Ulepszanie łańcuchów wartości związanych z roślinami strączkowymi
„Poprzez platformę Legumes Translated chcemy wzmocnić pozycję decydentów – od rolników po decydentów politycznych – dzięki wiedzy mającej na celu poprawę łańcuchów wartości związanych z roślinami strączkowymi”, mówi Murphy-Bokern. „Dzięki platformie Legume Hub, która zrzesza wszystkie zainteresowane strony pracujące nad rozwojem bardziej zrównoważonych systemów produkcji żywności, jej użytkownicy mogą dzielić się wiedzą”. Platforma ta, prowadzona przez Europejskie Stowarzyszenie Producentów Roślin Strączkowych (ang. European Legume Hub Association) i uruchomiona przez stowarzyszenie Donau Soja, jest punktem kompleksowej obsługi dla wszystkich – naukowców, hodowców roślin i rolników – zainteresowanych poprawą produkcji roślin strączkowych w Europie. „Chcemy wypromować naszą platformę jako przestrzeń atrakcyjną dla użytkowników, gdzie będą mogli oni publikować informacje dotyczące roślin strączkowych – chcemy stworzyć odpowiednik ResearchGate lub Wikipedii o roślinach strączkowych”, podsumowuje Murphy-Bokern. „Jeśli zrealizujemy te plany, wyniki naszej pracy będą znacznie wykraczać poza ramy projektu”.
Słowa kluczowe
Legumes Translated, rośliny strączkowe, soja, uprawa, gospodarstwa rolne, rolnicy, dywersyfikacja upraw, rolnictwo